ಕೇಂದ್ರದಲ್ಲಿ ಎಂಟು ವರ್ಷಗಳ ಆಳ್ವಿಕೆಯಲ್ಲಿ, ಭಾರತೀಯ ಜನತಾ ಪಕ್ಷವು ಪಂಡಿತ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ ಮಾತ್ರವಲ್ಲದೆ ಹಿಂದೂ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತ ದೇಶಕ್ಕೆ ನೀಡಿದ ತನ್ನದೇ ಆದ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸುವಲ್ಲಿ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ. ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ್ ಸಮುದಾಯ ವಲಸೆ ಹೋಗಲು ಕಾರಣವಾದ ಗಲಭೆ ನಡೆದು ಮೂರು ದಶಕಗಳೇ ಕಳೆದಿದೆ. ಇನ್ನೂ ಅವರ ಪುನರ್ವಸತಿಗೆ ಬೇಕಾದ ಯಾವೊಂದು ಕ್ರಮವೂ ಸಮರ್ಪಕವಾಗಿ ನಡೆದಿಲ್ಲ ಮಾತ್ರವಲ್ಲ, ಅವರ ನಿರಂತರ ಪ್ರತಿಭಟನೆಗೂ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ.
ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ 2014 ರ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆ ಮತ್ತು 2019 ರ ಚುನಾವಣಾ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯ ಭಾಗವಾಗಿ ‘ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮರಳುವಿಕೆ’ ಮತ್ತು ‘ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರ ಸಂಪೂರ್ಣ ಘನತೆ, ಭದ್ರತೆ ಮತ್ತು ಭರವಸೆಯ ಜೀವನೋಪಾಯದೊಂದಿಗೆ ಅವರ ಪೂರ್ವಜರ ಭೂಮಿಗೆ ಅವರ ಪೂರ್ವಜರ ಭೂಮಿಗೆ ಮರಳಲು’ ಪ್ರತಿಪಾದಿಸಿದೆ. ಎರಡೂ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಗಳು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 370 ಮತ್ತು 35 a ರದ್ದತಿ ಬಗ್ಗೆ ಮಾತನಾಡಿತ್ತು.
ಆರ್ಟಿಕಲ್ 370 ಮತ್ತು 35A ರದ್ದುಗೊಳಿಸುವ ಮೂಲಕ ಭಾರತವನ್ನು ಹಿಂದೂ ರಾಷ್ಟ್ರ ಮಾಡುವ ಅಜೆಂಡಾ ಇರುವ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಆಗಸ್ಟ್ 5, 2019 ‘ಐತಿಹಾಸಿಕ’ ದಿನವಾಗಿದ್ದರೂ, ಪಂಡಿತ್ ಸಮುದಾಯದ ಸದಸ್ಯರು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 370 ರದ್ದತಿ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿ ವಾಗ್ದಾನದ ಬಗ್ಗೆ ವಿಭಿನ್ನವಾಗಿ ನೋಡಿದ್ದಾರೆ. ಅದಕ್ಕಿಂತ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ, ಬಿಜೆಪಿ ಆಡಳಿತವು ತಮ್ಮನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸುವುದನ್ನು ಮುಂದುವರೆಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ನಂಬುತ್ತಾರೆ.
ದೆಹಲಿ ಮೂಲದ ಪಂಡಿತ್ ಕಾರ್ಯಕರ್ತ ಮತ್ತು ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರ ಸಮನ್ವಯ, ಹಿಂತಿರುಗುವಿಕೆ ಮತ್ತು ಪುನರ್ವಸತಿ (Reconciliation, Return and Rehabilitation of Kashmiri Pandits – RRRKP) ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾದ ಸತೀಶ್ ಮಹಲ್ದಾರ್, ಪಂಡಿತರನ್ನು ಪುನರ್ವಸತಿ ಮಾಡುವುದು ಸರ್ಕಾರದ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಸತತ ಸರ್ಕಾರಗಳು ವಿಫಲವಾಗಿವೆ ಮತ್ತು ಬಿಜೆಪಿಯೂ ವಿಫಲವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ. ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಆಡಳಿತವು ರೂಪಿಸಿದ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ಮುಂದುವರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಮಹಲ್ದಾರ್ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
2008 ರಲ್ಲಿ, ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಮನಮೋಹನ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು 1989 ರ ನಂತರ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಕಾರಣವಾಗಿ ಸ್ಥಳಾಂತರಗೊಂಡವರಿಗೆ ವಸತಿ ಅನುದಾನ, ಉದ್ಯೋಗಗಳು ಮತ್ತು ಶೈಕ್ಷಣಿಕ ಅವಕಾಶಗಳು ಮತ್ತು ಸಾಲಗಳ ಮೇಲಿನ ಬಡ್ಡಿಯನ್ನು ಮನ್ನಾ ಮಾಡುವ ಪ್ರೋತ್ಸಾಹದೊಂದಿಗೆ ರೂ 1,600 ಕೋಟಿ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಅನ್ನು ಘೋಷಿಸಿದ್ದರು.
“ಈ ಸರ್ಕಾರವು ನೆರೆಯ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುವ ಹಿಂದೂಗಳಿಗಾಗಿ ಸಿಎಎ-ಎನ್‌ಆರ್‌ಸಿ [ಪೌರತ್ವ ತಿದ್ದುಪಡಿ ಕಾಯ್ದೆ ಮತ್ತು ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ನಾಗರಿಕರ ನೋಂದಣಿ] ಜಾರಿಗೊಳಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಅವರು ತಮ್ಮ ತಾಯ್ನಾಡು ಕಾಶ್ಮೀರದಿಂದ ದೇಶಭ್ರಷ್ಟರಾಗಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿರುವ ತಮ್ಮದೇ ಜನರನ್ನು ಮರೆತಿದ್ದಾರೆ, ಎಂತಹ ವಿಪರ್ಯಾಸ!” ಎಂದು ಮಹಲ್ದಾರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
“ಪಂಡಿತ್ ನಿರ್ಗಮನವು ಒಂದು ಪಿತೂರಿ ಎಂದು ನಮಗೆ ತಿಳಿದಿದೆ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿ ನೀಡದಿದ್ದರೆ ಸರ್ಕಾರದ ಒಳಗಿನಿಂದಲೇ ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವವರನ್ನು ನಾವು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತೇವೆ. ಕಾಶ್ಮೀರ ನಮ್ಮ ತಾಯ್ನಾಡು ಮತ್ತು ನಾವು ಹಿಂತಿರುಗಲು ಬಯಸುತ್ತೇವೆ. ಆದರೆ ಈಗ ಅವರು ನಮ್ಮನ್ನು ಮತಗಳಿಕೆಗೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡಂತೆ ತೋರುತ್ತಿದೆ.” ಎಂದು ಹಿಂದೂ ನಾಯಕರಾದ ಅಡ್ವಾನಿ ಹಾಗೂ ಮೋಹನ್‌ ಭಾಗವತ್‌ ವಿರುದ್ಧ ಅಸಮಾಧಾನ ವ್ಯಕ್ತಪಡಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಹಳೆಯ ಭೂ ಕಾನೂನುಗಳ ರದ್ದತಿಯ ಕುರಿತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಮಹಲ್ದಾರ್, “ನಾನು ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ನೆಲೆಸುವ ಭಾರತೀಯರ ವಿರುದ್ಧ ಅಲ್ಲ̤. ಆದರೆ ಪ್ರತಿ ರಾಜ್ಯವು ಭೂಮಿಯ ಮೇಲಿನ ನಿವಾಸಿಗಳ ಹಕ್ಕುಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಕೆಲವು ಕಾನೂನುಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ, ಅವರು ಅದನ್ನು ಎಲ್ಲರಿಗೂ ಮತ್ತು ಯಾರಿಗೂ ಮುಕ್ತ ದರ್ಬಾರ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ.” ಎಂದಿದ್ದಾರೆ.
ಇತ್ತೀಚಿಗೆ ಸರ್ಕಾರವು 24,000 ಕನಾಲ್ (3,000 ಎಕರೆ) ಭೂಮಿಯನ್ನು ಹೂಡಿಕೆ ಉದ್ದೇಶಗಳಿಗಾಗಿ ಕೈಗಾರಿಕೆ ಮತ್ತು ವಾಣಿಜ್ಯ ಇಲಾಖೆಗೆ ವರ್ಗಾಯಿಸಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ಮಹಲ್ದಾರ್ ಎತ್ತಿ ತೋರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಆದರೂ ಸರ್ಕಾರವು ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿಗಾಗಿ ಕೇವಲ 200-300 ಎಕರೆ ಭೂಮಿಯನ್ನು ನೀಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನೂ ಅವರು ವಿಷಾದದಿಂದ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
1990 ರಲ್ಲಿ ಕಣಿವೆಯನ್ನು ತೊರೆದ ದೆಹಲಿ ಮೂಲದ ಹಿರಿಯ ವಕೀಲ ಅಶೋಕ್ ಭಾನ್ ಅವರು ಪಂಡಿತರ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮರೀಚಿಕೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.
“ಪ್ರಜಾಸತ್ತಾತ್ಮಕ, ಪ್ರಗತಿಪರ ಮತ್ತು ಜಾತ್ಯತೀತ ಭಾರತವನ್ನು ನಿರ್ಮಿಸುವಲ್ಲಿ ರಾಷ್ಟ್ರವನ್ನು ರೂಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಮಹತ್ತರವಾದ ಕೊಡುಗೆ ನೀಡಿದ ಪ್ರಸಿದ್ಧ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತ ಸಮುದಾಯಕ್ಕೆ, ಬೆಲೆ ಪಾವತಿಸಲು ದೇಶದ ಬೊಕ್ಕಸವನ್ನು ಖಾಲಿ ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ, ಅದು ಸಾಕಾಗುವುದಿಲ್ಲ..” ಎಂದು ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಐ.ಕೆ. ಗುಜ್ರಾಲ್ ನೀಡಿದ್ದ ಹೇಳಿಕೆಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿ ಅಶೋಕ್ ಭಾನ್, ಪ್ರಸ್ತುತ ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿ ಈ ರೀತಿಯ ಸಂವೇದನೆ ಕಾಣೆಯಾಗಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪ್ರಧಾನಿ ಮತ್ತು ಗೃಹ ಸಚಿವರು ನಿಜವಾಗಿಯೂ ಪಂಡಿತರ ಪುನರ್ವಸತಿ ಬಯಸಿದರೆ, ಅವರು ಸಮುದಾಯದ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳನ್ನು ಭೇಟಿ ಮಾಡಿ ಕೆಲಸಗಳನ್ನು ಮಾಡಬೇಕು ಎಂದೂ ಅವರು ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಡುತ್ತಾರೆ.
“ನಮ್ಮ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಮತಗಳನ್ನು ಗಳಿಸಲು ಮಾತ್ರ ಬಳಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ, ಪ್ರಸ್ತುತ ಕಣಿವೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಅವರ ಎಲ್ಲಾ ಇತರ ಸಮರ್ಥನೆಗಳು ಗೋಚರಿಸುತ್ತವೆ. ಆದರೆ ನಮ್ಮ ಪಂಡಿತರ ಬಗ್ಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಮರ್ಥನೆಯ ಮಾತುಕತೆಗಳಿಲ್ಲ. ಪಂಡಿತರ ಪುನರ್ವಸತಿ ಇಲ್ಲದೆ ಅವರು ಬಯಸುವ ‘ಏಕೀಕರಣ’ಕ್ಕೆ ಅರ್ಥವಿಲ್ಲ.” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಮತ್ತು ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವ್ಯಕ್ತಿಗಳು ಪಂಡಿತರ ಸಂಕಟವನ್ನು ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸಿಕೊಂಡು ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಭಾವನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ಗಾಯಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ದೆಹಲಿ ಶಾಲೆಯೊಂದರ ಶಿಕ್ಷಕಿ ನೀರಾ ಕೌಲ್ ಅಭಿಪ್ರಾಯಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ.
ಎಲ್ಲಾ ರಾಜಕಾರಣಿಗಳು ಒಂದೇ ಎಂದು ಅವರು ಭಾವಿಸಿದ್ದರೂ, ಬಿಜೆಪಿ ತನ್ನ ನಾಯಕರು ನೀಡಿದ ಉದಾತ್ತ ಭರವಸೆಗಳನ್ನು ಈಡೇರಿಸಬೇಕೆಂದು ಅವರು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ. ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿ ಕಲ್ಪಿಸಬೇಕೆಂದು ಬಿಜೆಪಿ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಆದರೆ ವಾಸ್ತವದಲ್ಲಿ ಏನೂ ಆಗಿಲ್ಲ, ಕಂಗನಾ ರಣಾವತ್ ಅವರಂತಹವರು ಕೂಡ ನಮ್ಮ ನೋವಿನ ನೆನಪುಗಳನ್ನು ತಮ್ಮ ಲಾಭಕ್ಕಾಗಿ ಬಳಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ನೀರಾ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಪಂಡಿತರು ಹಿಂತಿರುಗಲು ಬಯಸುತ್ತಾರೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಆದರೆ ಕಣಿವೆಯ ಹೊರಗಿನ ಅವರ ವೃತ್ತಿಪರ ಬದ್ಧತೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಅವರಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನವರಿಗೆ ಸಾಧ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಗಮನ ಸೆಳೆದಿದ್ದಾರೆ.
ವರ್ಷಗಳಿಂದ, ಅವರ ಸಮಸ್ಯೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಹರಿಸದ ಕಾರಣ, ಪಂಡಿತರು ಸರ್ಕಾರಗಳೊಂದಿಗೆ ಹತಾಶರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಶಾರದಾ ಉಳಿಸಿ ಸಮಿತಿಯ ಸಂಸ್ಥಾಪಕ ರವೀಂದರ್ ಪಂಡಿತ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“30 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ, ನಮ್ಮಲ್ಲಿ ಅನೇಕರು ಇನ್ನೂ ವಠಾರದಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ನಾವು ಆಳುವ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ನಿರೀಕ್ಷೆಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೇವೆ ಮತ್ತು ನಮಗೆ ಏನೂ ಸಿಗದ ಕಾರಣ ನಾನು ಈ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಬೇಸರಗೊಂಡಿದ್ದೇನೆ.” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ಅವರು ಮಾಜಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಇಂದಿರಾಗಾಂಧಿಯಷ್ಟು ದೊಡ್ಡ ನಾಯಕರೆಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ ಎಂದು ರವೀಂದರ್ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಕಣಿವೆಯನ್ನು ತೊರೆಯಲು ಒತ್ತಾಯಿಸಲ್ಪಟ್ಟವರ ದುಃಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಕೇವಲ ಮತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳಿಸಲು ಬಳಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಅಭಿಪ್ರಾಯವನ್ನು ಅವರು ಹಂಚಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
“ಆರ್ಟಿಕಲ್ 370 ರ ರದ್ದತಿಯು ಪಂಡಿತರು ಅಥವಾ ಮುಸ್ಲಿಮರಿಗೆ ಯಾವುದೇ ಸಹಾಯ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ, ನೆಲದ ಮೇಲೆ ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆ ಇಲ್ಲ. ನಾನು ಕಾಶ್ಮೀರಕ್ಕೆ 370 ರದ್ದತಿ ಮೊದಲು ಹೋಗುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. ಹಾಗೂ ರದ್ದುಗೊಂಡ ನಂತರ ಹೋದೆ; ನಾನು ಯಾವುದೇ ಬದಲಾವಣೆಯನ್ನು ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
1990 ರಲ್ಲಿ ಕಣಿವೆಯಿಂದ ವಲಸೆ ಬಂದ ಜಮ್ಮು ಮೂಲದ ಜರ್ನಲಿಸ್ಟ್ ಖುಷ್ಬೂ ಮಟ್ಟೂ, ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಪುನರ್ವಸತಿ ಮಾಡಲು ಸರ್ಕಾರದಲ್ಲಿ ಆಸಕ್ತಿಯ ಕೊರತೆಯಿದೆ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ.
“ಸಮುದಾಯಕ್ಕಾಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಪುನರ್ವಸತಿಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದಾಗಿದೆ, ನಮ್ಮ ಹಿರಿಯರು ಇನ್ನೂ ವಲಸೆಯ ಆಘಾತವನ್ನು ಬೈಪಾಸ್ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ ಮತ್ತು ಇನ್ನೂ ಎರಡು ಕೋಣೆಗಳ ಮನೆ ಸೆಟ್‌ಗಳಲ್ಲಿ ವಾಸಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ, ಅಲ್ಪ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ” ಎಂದು ಮಟ್ಟೂ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಕೇವಲ ಪುನರ್ವಸತಿ ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಹೇಗೆ ಪರಿಹರಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬುದನ್ನು ಅವರು ವಿವರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಉತ್ತಮ ಉದ್ಯೋಗಾವಕಾಶಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುವುದನ್ನು ಸಹ ನೋಡಬೇಕು. “ಇಡೀ ಸಮುದಾಯವು ಪುನರ್ವಸತಿಗಾಗಿ ಕೇಳುತ್ತಿಲ್ಲ, ಅವರು ತುಂಬಾ ಮಾಡಬಹುದಿತ್ತು, ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ಸಹಾಯವಿಲ್ಲ, ಮತ್ತು ನಾವು ಏನು ಹಿಂತಿರುಗುತ್ತೇವೆ? ಇದು ಕೆನಡಾ ಅಥವಾ ನ್ಯೂಜಿಲೆಂಡ್ ಅಲ್ಲ, ಕಾಶ್ಮೀರವು 30 ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬದಲಾಗಿಲ್ಲ!” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಬಿಜೆಪಿ ನೆ ತೋ ಯೂಸ್ ಕಿಯಾ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತೋ ಕೋ ರಾಜಕೀಯ ಕೆ ಲಿಯೇ” ಕಳೆದ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಜಮ್ಮುವಿನ ಜಗ್ತಿ ಕ್ಯಾಂಪ್‌ನ ನಿವಾಸಿ ಸುನಿಲ್ ಪಂಡಿತ ಅವರು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಾರೆ.
1990ರ ದಶಕದಿಂದಲೂ ಬಿಜೆಪಿ ಕಾಶ್ಮೀರಿ ಪಂಡಿತರನ್ನು ರಾಜಕೀಯಕ್ಕೆ ಬಳಸಿಕೊಂಡಿದೆ; ವಿರೋಧ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಅವರು ಚೆನ್ನಾಗಿದ್ದಾರೆ, ಆದರೆ ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷವಾಗಿ ಅವರು ನಮಗೆ ಒಳ್ಳೆಯವರಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸುನಿಲ್ ಅವರು ಬಿಜೆಪಿಯ ಕಟ್ಟಾ ಬೆಂಬಲಿಗರಾಗಿದ್ದರು, ಆದರೆ ಪಂಡಿತರ ಕಡೆಗಿನ ಅದರ ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯವು ಈಗ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ವಿರೋಧವಾಗಿ ನಿಲ್ಲುವಂತೆ ಮಾಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ.
“ಬೇಗನೆ ಪಂಡಿತರು ತಮ್ಮ ಧರ್ಮವನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆಂದು ನೀವು ಕೇಳುತ್ತೀರಿ; ಬಿಜೆಪಿ ಧರ್ಮದ ಮೇಲೆ, ಹಿಂದುತ್ವದ ಮೇಲೆ ರಾಜಕೀಯ ಮಾಡಿದೆ. ನಾವು ಹಿಂದೂ ಬಹುಸಂಖ್ಯಾತರಿಗೆ ಸೇರಿದವರು ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ಹಾಗಾದರೆ ಇದೇನು ನಿರ್ಲಕ್ಷ್ಯ? ಬಿಜೆಪಿಯವರು ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಏಕೆ ಮಾತನಾಡುವುದಿಲ್ಲ? ಉದ್ಯೋಗ ಮತ್ತು ಅವಕಾಶಗಳಿಗೆ ಬದಲಾಗಿ ಹಿಂಸಾಚಾರವನ್ನು ತೊರೆಯುವಂತೆ ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳನ್ನು ಕೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ, ಈ ರೀತಿ ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲು ನಾವು ಯಾವ ಪಾಪವನ್ನು ಮಾಡಿದ್ದೇವೆ?” ಎಂದು ಅವರು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರಕ್ಕೆ ಸುಳ್ಳು ಹೇಳುವ ಮೂಲಕ ನೀವು ಆರ್ಟಿಕಲ್ 370 ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿದ್ದೀರಿ, ಜೆ & ಕೆ ವಿಷಯವು ಉಗ್ರವಾದ ಮತ್ತು ವಿವಾದವಾಗಿತ್ತು, ಬಿಜೆಪಿ ಅದನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿದೆ. 370 ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ ಕಾಶ್ಮೀರ ವಿವಾದವನ್ನು ಇತ್ಯರ್ಥಪಡಿಸಿದೆಯೇ? ಭೂ ಕಾನೂನುಗಳು ಏನು ಬದಲಾಗಿವೆ? ಹಿಂದೂ-ಮುಸ್ಲಿಂ ವಿಷಯಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿ ವಿವಾದವನ್ನು ಏಕೆ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ)? ” ಎಂದು ಅವರು ಪ್ರಶ್ನಿಸಿದ್ದಾರೆ,
ಪಂಡಿತರಿಗೆ ಪುನರ್ವಸತಿ ಕಲ್ಪಿಸುವಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯ ವೈಫಲ್ಯದ ಬಗ್ಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ ಬರಹಗಾರ ಬದ್ರಿ ರೈನಾ, ಹಿಂದುತ್ವದ ಬಲಪಂಥೀಯರು ಎಂದಿಗೂ ಪಂಡಿತರನ್ನು ಕಣಿವೆಯಲ್ಲಿ ಪುನರ್ವಸತಿ ಮಾಡುವ ಉದ್ದೇಶವನ್ನು ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಭಾವಿಸುತ್ತಾರೆ. ಪುನರ್ವಸತಿಯು ಸಮಸ್ಯೆಯನ್ನು ಪರಿಹರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಅವರು ಸೇರಿಸುತ್ತಾರೆ, ಅದು ಸಮಸ್ಯೆಯಾಗಿ ಉಳಿಯುವವರೆಗೆ, ಕಾಶ್ಮೀರದಲ್ಲಿ ಮುಸ್ಲಿಮರನ್ನು ಟೀಕಿಸಲು ಬಲಪಂಥೀಯರಿಗೆ ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.
ಮೂಲ: ದಿ ವೈರ್
