ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಅಕ್ರಮವಾಗಿ ನಗದೀಕರಿಸಲು ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಿದ ಸರ್ಕಾರ

ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವು ತನ್ನದೇ ನಿಯಮಗಳಿಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿ, ಬಿಜೆಪಿ ಪರವಾಗಿ ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಂತೆ ಎಸ್‌ಬಿಐಗೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿದೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗವಾದ ಮಾಹಿತಿಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.

ADVERTISEMENT

ನವದೆಹಲಿ (Newdelhi): 2018 ರ ಕರ್ನಾಟಕ ಚುನಾವಣೆಗೆ (Election) ಸ್ವಲ್ಪ ಮೊದಲು ಆಡಳಿತ ಪಕ್ಷ ಬಿಜೆಪಿಗೆ (BJP) ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡುವ ಸಲುವಾಗಿ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ (Electoral Bond) ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಲು ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರ (Central Government) ತ್ವರಿತ ಗತಿಯಲ್ಲಿ ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿರುವ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗದ ಹೊಸ ಮಾಹಿತಿಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ.

ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜಕಾರಣಿ ದಿವಂಗತ ಅರುಣ್ ಜೇಟ್ಲಿ (Arun Jaitley) ನೇತೃತ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವು ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಲು ಪಕ್ಷದ ವತಿಯಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕನ್ನು ಸಂಪರ್ಕಿಸಿದ ನಂತರ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾವನ್ನು (SBI) 10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ಗಳನ್ನು ಸ್ವೀಕರಿಸುವಂತೆ ಒತ್ತಾಯಿಸಿತ್ತು ಎಂದು ವರದಿಯಾಗಿದೆ.

ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಲು ಕಾನೂನುಬದ್ಧವಾಗಿ ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಲಾದ 15 ದಿನಗಳ ಅವಧಿ ಮುಗಿದ ಎರಡು ದಿನಗಳ ನಂತರವೂ SBI ಅಪರಿಚಿತ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ 10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಲು ಅನುಮತಿ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ಕಮೊಡೋರ್ ಲೋಕೇಶ್ ಬಾತ್ರಾ (ನಿವೃತ್ತ) ಅವರ ಅಧಿಕೃತ ದಾಖಲೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ರಿಪೋರ್ಟರ್ಸ್ ಕಲೆಕ್ಟಿವ್ 2019 ರಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿದೆ.
‍
2019 ರಲ್ಲಿ, ದಿ ಕಲೆಕ್ಟಿವ್ ಇದನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದಾಗ, ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಔದಾರ್ಯದಿಂದ ಯಾವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ಲಾಭವಾಗಿದೆ ಎಂಬ ವಿಚಾರವು ತಿಳಿದಿರಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ತಿಳಿದಿದ್ದ ವಿಷಯವೆಂದರೆ : “X” ಪಕ್ಷವು ಮೇ 23, 2018 ರಂದು ಎಸ್‌ಬಿಐ ದೆಹಲಿ ಶಾಖೆಗೆ ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ತಂದಿತ್ತು. ಎಸ್‌ಬಿಐ ದೆಹಲಿ ಶಾಖೆ, ಮುಂಬೈನಲ್ಲಿರುವ ಅದರ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ನಡುವಿನ ಸರಣಿ ಪತ್ರವ್ಯವಹಾರದ ನಂತರ, ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಸರ್ಕಾರದ ಆದೇಶದ ಮೇರೆಗೆ “X” ಪಕ್ಷವು ನಗದೀಕರಿಸಿತ್ತು . ಈಗ, ಭಾರತದ ಚುನಾವಣಾ ಆಯೋಗವು ಸಲ್ಲಿಸಿರುವ ಬಿಜೆಪಿಯ ಸ್ವಂತ ಬಹಿರಂಗ ಮಾಹಿತಿಗಳು, ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯವು ಎಸ್‌ಬಿಐಗೆ ನಿಯಮಬಾಹಿರ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ನೀಡುವ ಮೂಲಕ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ 10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ನಗದೀಕರಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಟ್ಟಿದೆ ಎಂದು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ .

ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಕತೆ: ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಎಸ್‌ಬಿಐ ನೀಡಿದ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಮೇ 23, 2018 ರಂದು, 20 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಬಾಂಡ್‌ಗಳೊಂದಿಗೆ “ಕೆಲವು ಬಾಂಡ್‌ ಹೋಲ್ಡರ್‌ಗಳು ” ನವದೆಹಲಿಯ ಎಸ್‌ಬಿಐನ ಮುಖ್ಯ ಶಾಖೆಗೆ ಹೋಗಿದ್ದಾರೆ. ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ ಹೊಂದಿರುವವರು ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷದ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಇಡಬೇಕಾದ ಭೌತಿಕ ಬಾಂಡ್ ಹೊಂದಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷಗಳ ಪ್ರತಿನಿಧಿಗಳೇ ಆಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮೇ 3, 2018 ರಂದು ಮತ್ತು ಉಳಿದ ಅರ್ಧದಷ್ಟು ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಮೇ 5, 2018 ರಂದು ಖರೀದಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎರಡೂ ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ತಮ್ಮ 15 ದಿನಗಳ ನಗದೀಕರಣದ ಸಮಯ ದಾಟಿದ್ದರಿಂದ ಅವಧಿ ಮುಗಿದಿದೆ ಎಂದು ಎಸ್‌ಬಿಐ ಗಮನಿಸಿದೆ.

ಆದರೆ ಬಾಂಡ್ ಹೊಂದಿರುವವರು 15 ಕ್ಯಾಲೆಂಡರ್-ದಿನದ ನಿಯಮವನ್ನು ಸಡಿಲಗೊಳಿಸಿ, ಬಾಂಡ್ಗಳನ್ನು 15 ಕೆಲಸದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಇಡುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ ಹೇಗಾದರೂ ರಿಡೀಮ್ ಮಾಡಬೇಕೆಂದು ವಿನಂತಿಸಿದರು ಎಂದು ವರದಿ ತಿಳಿಸಿದೆ.‌ ಎಸ್‌ಬಿಐನ ನವದೆಹಲಿ ಶಾಖೆಯು ಅದೇ ದಿನ ತನ್ನ ಮುಂಬೈ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದೆ ಎಂದು ದಾಖಲೆಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಮರುದಿನ, ಮೇ 24, 2018 ರಂದು, ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಅಂದಿನ ಉಪ ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕ ಮೃತ್ಯುಂಜಯ್ ಮಹಾಪಾತ್ರ ಅವರು ಎಸ್‌ಬಿಐ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ರಜನೀಶ್ ಕುಮಾರ್ ಪರವಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ಪತ್ರ ಬರೆದು ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಮಾಲೀಕರಿಗೆ ಅವಕಾಶ ನೀಡಬೇಕೇ ಎಂದು ಕೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಸಚಿವಾಲಯವು ಅದೇ ದಿನ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ನೀಡಿದೆ. ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಸಚಿವಾಲಯದ ಆಗಿನ ಉಪ ನಿರ್ದೇಶಕ ವಿಜಯ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರು “ಈ ಷರತ್ತು ಎಂದರೆ ಕೆಲಸವಿಲ್ಲದ ದಿನಗಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಒಟ್ಟು 15 ದಿನಗಳು ಎಂದು ಸ್ಪಷ್ಟಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಆದ್ದರಿಂದ, ಬಾಂಡ್‌ಗಳು ರದ್ದಾಗಿದ್ದವು ಮತ್ತು ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಹಣವನ್ನು ದತ್ತಿ ಕಾರ್ಯಗಳಿಗೆ ಬಳಸಲಾಗುವ ಅಧಿಕೃತ, ಪಕ್ಷಾತೀತ ನಿಧಿಯಾದ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಗೆ ದೇಣಿಗೆ ನೀಡಬೇಕಾಗಿತ್ತು ಮತ್ತು ನೈಸರ್ಗಿಕ ವಿಪತ್ತುಗಳಿಂದ ಬಳಲುತ್ತಿರುವವರಿಗೆ ತಕ್ಷಣದ ಪರಿಹಾರವನ್ನು ಒದಗಿಸಬೇಕಾಗಿತ್ತು.

ಆದರೆ ಕುಮಾರ್ ಅವರು ಹಾಗೆ ಮಾಡಲಿಲ್ಲ. “ಕಳೆದ ವಿಂಡೋಗಳಲ್ಲಿ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ವಿತರಣೆಯಲ್ಲಿ ಸಂಪೂರ್ಣ ಸ್ಪಷ್ಟತೆಯ ಕೊರತೆ ಕಂಡುಬಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು 15 ಕೆಲಸದ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿ ಮಾಡಿದ್ದರೆ, 2018 ರ ಮೇ 10 ಕ್ಕಿಂತ ಮೊದಲು ಖರೀದಿಸಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವವರಿಗೆ ಎಸ್‌ಬಿಐ ಕ್ರೆಡಿಟ್ ನೀಡಬಹುದು” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ . “ಭವಿಷ್ಯದಲ್ಲಿ ಅಂತಹ ಯಾವುದೇ ಸೌಲಭ್ಯ ಲಭ್ಯವಿರುವುದಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.

ಈ ಪತ್ರವನ್ನು ಆರ್ಥಿಕ ವ್ಯವಹಾರಗಳ ಇಲಾಖೆಯ ಅತ್ಯುನ್ನತ ಅಧಿಕಾರಿಯಾಗಿರುವ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ, ಎಸ್.ಸಿ.ಗರ್ಗ್ ಅನುಮೋದಿಸಿದ್ದು, ಅದೇ ದಿನ ಎಸ್‌ಬಿಐ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ. ಎಸ್‌ಬಿಐ ಪ್ರಧಾನ ಕಚೇರಿ ತನ್ನ ನವದೆಹಲಿಯ ಮುಖ್ಯ ಶಾಖೆಗೆ ಮಾಹಿತಿ ನೀಡಿದ್ದು, ದಿನದ ವಹಿವಾಟು ಮುಗಿಯುವ ಮೊದಲು, ಭಾಗಿಯಾಗಿರುವ ರಾಜಕೀಯ ಪಕ್ಷ ಅಥವಾ ಪಕ್ಷಗಳಿಗೆ 5 ಮೇ 2018 ರಂದು ಖರೀದಿಸಿದ 10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಅವಧಿ ಮೀರಿದ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆ.

ಮೇ 3, 2018 ರಂದು ಖರೀದಿಸಿದ 10 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಮತ್ತೊಂದು ಕಂತಿನ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿಗಳ ಪರಿಹಾರ ನಿಧಿಗೆ ಕಳುಹಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ದಾಖಲೆಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ, ಏಕೆಂದರೆ ಅವು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಸಾಧಾರಣ ಸೌಲಭ್ಯದಿಂದ ಹೊರಗಿವೆ ಎಂದು ದಾಖಲೆಗಳು ತೋರಿಸುತ್ತವೆ. ಈ ಬಾಂಡ್‌ಗಳ ಫಲಾನುಭವಿ ಬಿಜೆಪಿ ಎಂದು ನಮಗೆ ಈಗ ತಿಳಿದಿದ್ದರೂ, ದಾನಿಗಳ ಗುರುತು ಇನ್ನೂ ರಹಸ್ಯವಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆ ಇಲ್ಲಿಗೆ ಕೊನೆಗೊಳ್ಳಲಿಲ್ಲ. ಬಿಜೆಪಿ ಈ ಬಾಂಡ್‌ಗಳನ್ನು ಪಡೆದ ಕಂತು ಕೂಡ ಯೋಜನೆಗೆ ವಿರುದ್ಧವಾಗಿತ್ತು.

https://www.reporters-collective.in/trc/modi-govt-allowed-bjp-to-illegally-encash-expired-bonds

2018 ರ ಜನವರಿಯಲ್ಲಿ ಅಧಿಸೂಚನೆ ಹೊರಡಿಸಿದ ನಿಯಮಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಜನವರಿ, ಏಪ್ರಿಲ್, ಜುಲೈ ಮತ್ತು ಅಕ್ಟೋಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ನಾಲ್ಕು 10 ದಿನಗಳ ವಿಂಡೋಗಳು ಇರಬೇಕಾಗಿತ್ತು. 2018 ರಲ್ಲಿ ಪ್ರಧಾನಿ ಕಚೇರಿ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ತನ್ನ ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಉಲ್ಲಂಘಿಸಲು ಮತ್ತು ಕರ್ನಾಟಕ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಬಾಂಡ್ ಮಾರಾಟಕ್ಕೆ ಹೆಚ್ಚುವರಿ ವಿಶೇಷ 10 ದಿನಗಳ ವಿಂಡೋವನ್ನು ತೆರೆಯಲು ಆದೇಶಿಸಿತ್ತು. ನಿಯಮಗಳನ್ನು ಅಧಿಸೂಚಿಸಿದ ಕೇವಲ ಮೂರು ತಿಂಗಳ ನಂತರ, ಪ್ರಧಾನಿಗಳ ಕಚೇರಿಯ ವಿನಂತಿಯನ್ನು ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವಾಲಯದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳು ಏಪ್ರಿಲ್ 2018 ರಲ್ಲಿ ಕಡತಗಳಲ್ಲಿ ದಾಖಲಿಸಿದ್ದಾರೆ. ನಿಯಮಕ್ಕೆ ಅಪವಾದವಾದ ಈ ನಡೆಯು ನಂತರ ಅಭ್ಯಾಸವಾಯಿತು. ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಗುಜರಾತ್ ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ 2022 ರ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ವಿಶೇಷ 10 ದಿನಗಳ ವಿಂಡೋವನ್ನು ತೆರೆಯಲಾಯಿತು. ಮಾರ್ಚ್ 18 ರಂದು, ಸುಪ್ರೀಂ ಕೋರ್ಟ್ ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾಕ್ಕೆ ಚುನಾವಣಾ ಬಾಂಡ್ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಲಭ್ಯವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ದತ್ತಾಂಶವನ್ನು ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುವಂತೆ ನಿರ್ದೇಶನ ನೀಡಿದೆ. ಈ ವಿವರಗಳು ಬಹಿರಂಗವಾದ ನಂತರ, ಈ ಪ್ರಕರಣದಲ್ಲಿ ದಾನಿ ಯಾರು ಎಂಬುದನ್ನು ವರದಿಗಾರರ ಕಲೆಕ್ಟಿವ್ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸುತ್ತದೆ.

ವರದಿ : ರಿಪೋರ್ಟರ್ಸ್‌ ಕಲೆಕ್ಟೀವ್‌, ನವದೆಹಲಿ

#newdelhi #electoralbond #sbi #bjp #supremecourt #newdelhi #electoralbond #sbi #bjp #supremecourt