ಮಾತೃತ್ವದ ಸೌಲಭ್ಯಗಳಿಂದ ವಂಚಿತರಾದ ಮಹಿಳೆಯರ ಸಂಖ್ಯೆ ಕ್ರಮೇಣ ಹೆಚ್ಚಾಗುತ್ತಲೇ ಇದೆ
ಜೇನ್‌ ಡ್ರೀಜ್- ರೀತಿಕಾ ಖೇರ
(ಮೂಲ : A leap backward for maternity entitlements – ಜೇನ್‌ ಡ್ರೀಜ್-ರೀತಿಕಾ ಖೇರ-ದ ಹಿಂದೂ 27 ಫೆಬ್ರವರಿ 2025)
ಕನ್ನಡಕ್ಕೆ : ನಾ ದಿವಾಕರ
ಭಾರತದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿಯೊಂದು ರಾಜ್ಯ ಸರ್ಕಾರವೂ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ನೇರ ನಗದು ಪಾವತಿ ಮಾಡುವ ಯೋಜನೆಗಳನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸುತ್ತಿದ್ದರೂ, ಮಹಿಳಾ ಸಮುದಾಯಗಳಲ್ಲಿ ದುರ್ಬಲರಾದವರಿಗೆ , ವಿಶೇ಼ಷವಾಗಿ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ಕಾನೂನಾತ್ಮಕವಾಗಿ ತಲುಪಬೇಕಾದ ಮಾತೃತ್ವದ ಪ್ರಯೋಜನಗಳು ತಲುಪುತ್ತಿಲ್ಲ. ದುರ್ಬಲ ವರ್ಗದ ಬಹುಪಾಲು ಮಹಿಳೆಯರು ಶಾಸನಾತ್ಮಕ ಹಕ್ಕುಗಳಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗುತ್ತಿದ್ದಾರೆ. ಇನ್ನೂ ದಯನೀಯ ವಿಚಾರ ಎಂದರೆ ಈಗಾಗಲೇ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಪಾವತಿ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಅಲ್ಪ ಹಣದ ಪ್ರಮಾಣವೂ ಸತತವಾಗಿ ಕುಸಿಯುತ್ತಿದೆ. ಈ ಜವಾಬ್ದಾರಿ ಮೂಲತಃ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಮೇಲಿರುತ್ತದೆ.
ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಆಹಾರ ಭದ್ರತಾ ಕಾಯ್ದೆ (NFSA) 2003ರ ಅನುಸಾರ, ಔಪಚಾರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಈಗಾಗಲೇ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಿರುವ ಮಹಿಳೆಯರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ, ಎಲ್ಲ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರೂ ಪ್ರತಿ ಮಗುವಿಗೆ 6000 ರೂಗಳ ಮಾತೃತ್ವ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯಬೇಕಿದೆ. ಇಂದಿನ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದಾಗ, ಇದು ಕನಿಷ್ಠ 12,000 ರೂಗಳಷ್ಟಾದರೂ ಇರಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಈ ಮೊತ್ತವೂ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಎನ್ನುವುದು ವಾಸ್ತವ. ಆದಾಗ್ಯೂ ಸಾರ್ವತ್ರಿಕ ಮಾತೃತ್ವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳ ನೀತಿಯನ್ನು ಅನುಷ್ಠಾನಗೊಳಿಸಿದ್ದು NFSA ಕಾಯ್ದೆಯ ಒಂದು ಚಾರಿತ್ರಿಕ ಹೆಜ್ಜೆ. ಅಲ್ಪ ಮಟ್ಟಿಗೆ ಅನುಕೂಲಕರವಾಗಿರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಲ್ಲೂ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಪೌಷ್ಟಿಕ ಆಹಾರದಿಂದ, ಆರೋಗ್ಯ ಕಾಳಜಿಯಿಂದ ಮತ್ತು ವಿಶ್ರಾಂತಿಯಿಂದ ವಂಚಿತರಾಗಿರುತ್ತಾರೆ. ಹಾಗಾಗಿ ಈ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ, ಹುಟ್ಟುವ ಮಕ್ಕಳನ್ನು ಮತ್ತು ಸ್ವತಃ ತಮ್ಮನ್ನೂ ಪಾಲನೆ ಮಾಡುವ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ ಮಾತೃತ್ವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ನೆರವಾಗುತ್ತವೆ.
ಆದರೆ ಅತ್ಯಲ್ಪ ಎನ್ನಬಹುದಾದ ಈ ಸೌಲಭ್ಯದ ಮೊತ್ತವನ್ನೂ ಅರ್ಹ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ತಲುಪಿಸಲಾಗುತ್ತಿಲ್ಲ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಪ್ರಧಾನಮಂತ್ರಿ ಮಾತೃ ವಂದನಾ ಯೋಜನೆಯ (PMMVY) ಮೂಲಕ ಇದನ್ನು ಪೂರೈಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳುತ್ತಿದ್ದರೂ, ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ಇದು ನಡೆಯುತ್ತಿಲ್ಲ. ಈ ಯೋಜನೆ್ ಸೌಲಭ್ಯಗಳು ಒಂದು ಮಗು ಇರುವ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೆ ಮಾತ್ರವೇ ಅನ್ವಯಿಸುತ್ತದೆ . ಇತ್ತೀಚೆಗೆ ಎರಡನೆ ಮಗು ಹೆಣ್ಣಾದರೆ ಮಾತ್ರ ಅಂತಹ ಕುಟುಂಬಗಳಿಗೂ ಇದನ್ನು ವಿಸ್ತರಿಸಲಾಗಿದೆ. ಈ ನಿರ್ಬಂಧದ ನಿಯಮವೇ NFSA ಕಾಯ್ದೆಯ ಸ್ಪಷ್ಟ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯಾಗಿದೆ. ಅಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ ಈ ಯೋಜನೆಯಲ್ಲಿ ಮೊದಲನೆ ಮಗುವಿಗೆ ನೀಡುವ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಏಕಾಏಕಿ 5000 ರೂಗಳಿಗೆ ಇಳಿಸಲಾಗಿದೆ.
ಮಾಹಿತಿ ದತ್ತಾಂಶಗಳ ಅಸ್ಪಷ್ಟತೆ
ಈ ನಿರ್ಬಂಧಿತ, ಕಡಿಮೆ ಮಾಡಲಾಗಿರುವ ಸೌಲಭ್ಯಗಳನ್ನೂ ಅಸಂಖ್ಯಾತ ಅರ್ಹ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ನಿರಾಕರಿಸಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಸರ್ಕಾರವು ಈ ವೈಫಲ್ಯವನ್ನು ಮರೆಮಾಚುವುದನ್ನೂ ಗಮನಿಸಬಹುದು. ಏಕೆಂದರೆ ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಸಚಿವಾಲಯವು PMMVY ಯೋಜನೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನೇ ಒದಗಿಸುವುದಿಲ್ಲ. ಮಾಹಿತಿ ಹಕ್ಕು ಕಾಯ್ದೆ (RTI) ಸೆಕ್ಷನ್‌ 4ರ ಅನ್ವಯ ಮೂಲ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಕ್ರಿಯಾಶೀಲವಾಗಿ ಬಹಿರಂಗಪಡಿಸಬೇಕು ಎಂಬ ನಿಯಮವೇ ಸಚಿವಾಲಯಕ್ಕೆ ತಿಳಿದಿಲ್ಲ ಎನಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಯೋಜನೆಯ ಅತ್ಯಂತ ಸರಳ ದತ್ತಾಂಶಗಳೂ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ವಲಯದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ.
ಆದಾಗ್ಯೂ ಸಚಿವಾಲಯವು PMMVY ಕುರಿತ ನಮ್ಮ RTI ಅರ್ಜಿಯ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸಿತ್ತು. ಈ ಮಾಹಿತಿಯ ಆಧಾರದಲ್ಲಿ ನಾವು ಯೋಜನೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಠಾನವನ್ನು ಅಂದಾಜು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಕನಿಷ್ಠ PMMVY ಯೋಜನೆಯ ಒಂದು ಕಂತನ್ನು ಪಡೆದಿರುವ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರ ಅನುಪಾತವನ್ನು ನಿಷ್ಕರ್ಷೆ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಯಿತು. ಇದು ವಿಶಾಲ ನೆಲೆಯ ಒಂದು ನಿರ್ವಚನೆ ಎಂದು ಹೇಳಬಹುದು : ಮೊದಲನೆಯ ಕಂತು ಕೇವಲ 3000 ರೂಗಳು. ಎರಡನೆ ಕಂತನ್ನು ಪಡೆಯಲು ಹಲವು ಕಠಿಣ ಷರತ್ತುಗಳು ಅನ್ವಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಎರಡನೆ ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವಿನ ಸಲುವಾಗಿ ಇದನ್ನು ಅಳವಡಿಸಲಾಗಿದೆ. ನಮ್ಮ ಅಂದಾಜು ಬಹಳ ನಿರಾಶಾದಾಯಕವಾಗಿತ್ತು. ಯೋಜನೆಯ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಠಾನವು 2019-20ರಲ್ಲಿ ಪರಾಕಾಷ್ಠೆ ತಲುಪಿದ್ದರೂ ಶೇಕಡಾ 36ರಷ್ಟು ಮಾತ್ರ ದಾಖಲಾಗಿದ್ದು ಸಮಾಧಾನಕರವಾಗಿ ಕಾಣಲಿಲ್ಲ. ತದನಂತರ ಈ ಪ್ರಮಾಣ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತಲೇ ಬಂದಿದೆ.
2022-23ರಲ್ಲಿ ಮಾತ್ರ ಭಾಗಶಃ ಸುಧಾರಣೆ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ. 2023-24ರಲ್ಲಿ ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಅನುಷ್ಠಾನ ವ್ಯಾಪ್ತಿಯು ಕೇವಲ ಶೇಕಡಾ 9ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಮೊದಲನೆ ಹೆಣ್ಣು ಮಗುವಿಗೆ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು ಪಡೆದ PMMVY ಕಂತುಗಳು, 2017-18ರಲ್ಲಿ 8.7% , 2018-19ರಲ್ಲಿ 51.5 % , 2019-20ರಲ್ಲಿ 73 % , 2020-21ರಲ್ಲಿ 58.4 % , 2021-22ರಲ್ಲಿ 46.1 % 2022-23ರಲ್ಲಿ 67.7 % ಮತ್ತು 2023-24ರಲ್ಲಿ 11.7 % ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಎರಡನೆ ಮಗುವಿಗಾಗಿ ಪಡೆದ ಕಂತುಗಳು ಅನುಕ್ರಮವಾಗಿ ಶೇಕಡಾ 4.2 , ಶೇಕಡಾ 25.5 , ಶೇಕಡಾ 36.1 , ಶೇಕಡಾ 27.6 , ಶೇಕಡಾ 33.2 ಮತ್ತು 2023-24ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 8.5ರಷ್ಟಿತ್ತು.
ಈ ಕುಸಿತವು ಬಜೆಟ್‌ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಲ್ಲೂ ಗೋಚರಿಸುತ್ತದೆ. PMMVY ಯೋಜನೆಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ವೆಚ್ಚ 2023-24ರಲ್ಲಿ ಅತ್ಯಂತ ಕಡಿಮೆ ಪ್ರಮಾಣವನ್ನು ಕೇವಲ 87 ಕೋಟಿ ರೂಗಳನ್ನು ಕಂಡಿದೆ. ಐದು ವರ್ಷದ ಹಿಂದಿನ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳಿಗೆ ಹೋಲಿಸಿದರೆ, ಹಣಕಾಸು ಲೆಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಇದು ಕೇವಲ ಮೂರನೆ ಒಂದರಷ್ಟು. ಪ್ರತಿ ಜನನಕ್ಕೆ 6000 ರೂಗಳಂತೆ ಶೇಕಡಾ 90ರಷ್ಟು ಮಕ್ಕಳ ಜನನವನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಬೇಕಾದರೆ, ಈ ಯೋಜನೆಗೆ ಬಜೆಟ್‌ನಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ 12,000 ಕೋಟಿ ರೂಗಳು ಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ.
ಅಧಿಕೃತ ಪ್ರತಿಪಾದನೆ
ಈ ಅಂಕಿಅಂಶಗಳನ್ನು ನಾವು ಮಹಿಳಾ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳ ಅಭಿವೃದ್ಧಿ ಇಲಾಖೆಯ ರಾಜ್ಯ ಹಾಗೂ ಕೇಂದ್ರ ಮಟ್ಟದ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ನಡೆಸಿದೆವು. 2023-24ರಲ್ಲಿ PMMVY ಯೋಜನೆಯು ಅಕ್ಷರಶಃ ಸ್ಥಗಿತವಾಗಿತ್ತು ಎನ್ನುವುದನ್ನು ಅವರು ಅಲ್ಲಗಳೆಯುವುದಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಇದಕ್ಕೆ ಪ್ರಮುಖ ಸಾಫ್ಟ್‌ ವೇರ್‌ ತಂತ್ರಜ್ಞಾನದಲ್ಲಿ ಉಂಟಾದ ಬದಲಾವಣೆಗಳು ಮತ್ತು 2023ರಲ್ಲಿ ಅನುಷ್ಠಾನದ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ವಿಳಂಬವಾಗಿ ಆರಂಭಿಸಿದ್ದು ಕಾರಣ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ. ದತ್ತಾಂಶಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚಿನ ಪರಿಶೋಧನೆಗೆ ಒಳಪಡಿಸಿದಾಗ ತಿಳಿದುಬಂದ ಸಂಗತಿ ಎಂದರೆ ಇಲ್ಲಿ ಸಮಸ್ಯೆ ಇರುವುದು ಅರ್ಜಿಗಳ ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿನ ಇಳಿಕೆ ಅಲ್ಲ, ಬದಲಾಗಿ ವಿತರಣೆಯ ದರದಲ್ಲಿ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿರುವುದು. ಒಬ್ಬ ಅಧಿಕಾರಿಯ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಂತೆ , ಪ್ರತಿದಿನವೂ ʼ ಸಾಫ್ಟ್‌ವೇರ್‌ʼ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಇರುತ್ತಿದ್ದವು.
ಆದರೆ ಸಮಸ್ಯೆ ಆರಂಭವಾಗಿದ್ದು 2023-24ರಲ್ಲಿ ಅಲ್ಲ. 2017ರಲ್ಲಿ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದ PMMVY ಯೋಜನೆಯು ತನ್ನ ಆರಂಭದ ಹಂತದಿಂದಲೂ ಹಲವು ಸಂಕೀರ್ಣ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. ಇವುಗಳಲ್ಲಿ ಕೆಲವು ಮಾತ್ರ ಆಧಾರ್‌ ಆಧಾರಿತ ಪಾವತಿ ಮತ್ತು ಡಿಜಿಟಲ್‌ ಕಿರುಕುಳಕ್ಕೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿವೆ. ಈ ತೊಡಕುಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಗಮನ ಸೆಳೆಯುವಂತಹ ಮತ್ತು ಅದರಿಂದಾಗುವ ತನ್ನದೇ ಆದ ಪ್ರತ್ಯೇಕ ಪರಿಣಾಮಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಹಲವು ವರದಿಗಳು ದಾಖಲಾಗಿವೆ. ಈ ವಾಸ್ತವಿಕ ವರದಿಗಳಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುವ ಬದಲಾಗಿ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು 2023-24ರಲ್ಲಿ ಇನ್ನೂ ಹಲವು ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಸೃಷ್ಟಿಸಿದೆ. ಇದು ಭಾರತೀಯ ಮಹಿಳೆಯರ ಪಾಲಿಗೆ ಭೀಕರ ಪರಿಣಾಮಗಳನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿವೆ. ಆದರೆ ಸರ್ಕಾರದ ಅಭಿಪ್ರಾಯದಲ್ಲಿ PMMVY ಯೋಜನೆಗೆ ವೆಚ್ಚದಲ್ಲಿ ಕಡಿತ ಮಾಡಿರುವುದು ಉತ್ತಮ ಉಪಕ್ರಮವಾಗಿದೆ. ಹಾಗಾಗಿಯೇ ತೊಡಕುಗಳನ್ನು ಉಂಟು ಮಾಡುವ ಪ್ರವೃತ್ತಿಯೂ ಸ್ಥಿರತೆಯನ್ನು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದೆ.
ತಮಿಳುನಾಡು-ಒಡಿಷಾದ ನಿದರ್ಶನಗಳು
ಏತನ್ಮಧ್ಯೆ ತಮಿಳುನಾಡು 1987ರಿಂದ ಮತ್ತು ಒಡಿಷಾ 2009ರಿಂದ ಮಾತೃತ್ವ ನೆರವು ಯೋಜನೆಗಳ ಅನುಷ್ಠಾನದಲ್ಲಿ ಒಂದು ಸರಳವಾದ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾದ ಮಾದರಿಯನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿವೆ. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿರುವ ಹಣಕಾಸು ನೆರವು PMMVY ಯೋಜನೆಯ ಮೊತಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದು, ಒಡಿಷಾದಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿ ಮಗುವಿಗೆ 10,000 ರೂ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ 18,000 ರೂಗಳನ್ನು ನೀಡಲಾಗುತ್ತಿದೆ. ಒಡಿಷಾದಲ್ಲಿ 2024ರ ಲೋಕಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಮುನ್ನ ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು ದುಪ್ಪಟ್ಟುಗೊಳಿಸಲಾಯಿತು. ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ ಡಿಎಂಕೆ ಈ ಮೊತ್ತವನ್ನು 24,000 ರೂಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಾಗಿ 2021ರ ಚುನಾವಣೆಗಳ ಪ್ರಣಾಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ಘೋಷಿಸಿತ್ತು. ಬಹುಶಃ ಈ ಘೋಷಣೆಯನ್ನು ಜಾರಿಗೊಳಿಸಲು ಮುಂಬರುವ ಚುನಾವಣೆಗಳಿಗೆ ಕಾಯುತ್ತಿರಬಹುದು. ಈ ರಾಜ್ಯಗಳಿಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದಂತೆ, ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಕುಟುಂಬ ಆರೋಗ್ಯ ಯೋಜನೆಯ (NFSA) ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀಡುತ್ತಿರುವುದು, ನಿಯಮಗಳಿಗಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆ ಇದ್ದರೂ, PMMVY ಯೋಜನೆಯಡಿ ನೆರವನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸಲಾಗಿಲ್ಲ.
ಒಡಿಷಾ ಮತ್ತು ತಮಿಳುನಾಡು ರಾಜ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಈ ಮೊತ್ತ ಹೆಚ್ಚಾಗಿರುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಯೋಜನೆಯ ಅನುಷ್ಠಾನವೂ ಉತ್ತಮವಾಗಿದೆ. ಒಡಿಷಾದ ಆರ್ಥಿಕ ಸಮೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ವರದಿ ಮಾಡಿರುವಂತೆ, 2021-22ರಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದ ಶೇಕಡಾ 64 ಜನನಗಳನ್ನು ಈ ಯೋಜನೆಯಡಿ ಒಳಗೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ತಮಿಳುನಾಡಿನಲ್ಲಿ 2023-24ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 84ರಷ್ಟು ಜನನಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಳ್ಳಲಾಗಿತ್ತು. ಈ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಅಖಿಲ ಭಾರತದ ಸರಾಸರಿ ಶೇಕಡಾ 10ಕ್ಕಿಂತಲೂ ಕಡಿಮೆಯಾಗಿತ್ತು. ಈ ವ್ಯತ್ಯಾಸ ಬಹಳ ಗಂಭೀರವಾಗಿ ಪರಿಗಣಿಸಬೇಕಾದ ವಿಷಯ. ಔಪಚಾರಿಕ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಭಾರತದ ಮಹಿಳೆಯರು 26 ವಾರಗಳ ವೇತನಸಹಿತ ಮಾತೃತ್ವ ರಜೆ ಸೌಲಭ್ಯವನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಇದು 2017ರಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಮಾತೃತ್ವ ನೆರವು ಕಾಯ್ದೆ 1967ರ ತಿದ್ದುಪಡಿಯ ಫಲ. ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆಯ ನಿಯಮ ಈ ನಿಟ್ಟಿನಲ್ಲಿ 14 ವಾರಗಳಾಗಿವೆ. ಅಸಂಘಟಿತ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ, ಒಂದು ವೇಳೆ ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರು PMMVY ಯೋಜನೆಯ ಎಲ್ಲ ಅಡೆತಡೆಗಳನ್ನೂ ದಾಟುವುದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾದರೆ ಆಗ 5,000 ರೂಗಳನ್ನು ಪಡೆಯುತ್ತಾರೆ. ಈ ದ್ವಂದ್ವ ನೀತಿಯು ಕಳವಳಕಾರಿಯಾಗಿದೆ.
PMMVY ಒಂದು ವಿಫಲ ಯೋಜನೆ ಎನ್ನುವುದು ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ಸಾಬೀತಾಗಿದೆ. ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರವು ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ನೆರವಾಗುವುದಕ್ಕಿಂತಲೂ ಹಣ ಉಳಿತಾಯ ಮಾಡುವ ದಿಕ್ಮಿನಲ್ಲಿ ಯೋಚಿಸುತ್ತಿದೆ. ತತ್ಪರಿಣಾಮವಾಗಿ, ಒಂದು ಜನಪ್ರಿಯವೂ, ಉಪಯುಕ್ತವೂ ಆಗಬಹುದಾಗಿದ್ದ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಿದೆ. ಇದು NFSA ನಿಯಮಗಳ ಉಲ್ಲಂಘನೆಯೂ ಆಗಿದೆ. ಇಡೀ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಮರುವಿನ್ಯಾಸಗೊಳಿಸಿ, ಕಾಯ್ದೆಯ ನಿಯಮಗಳ ಅನುಸಾರ ಪುನಃ ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಬೇಕಿದೆ. ಯೋಜನೆಯ ಪ್ರಯೋಜನಗಳನ್ನು ಹೆಚ್ಚಿಸುವುದಷ್ಟೇ ಅಲ್ಲದೆ, ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಬೆಲೆಗಳಿಗೆ ಸಮನಾಗಿ ನಿಗದಿಪಡಿಸಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ. ಗರ್ಭಿಣಿ ಮಹಿಳೆಯರಿಗೆ ಉತ್ತಮವಾದ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಬೆಂಬಲ ನೀಡುವುದರಿಂದ ಇಡೀ ಸಮಾಜವೇ ಲಾಭ ಪಡೆಯುತ್ತದೆ.
(ಜೇನ್‌ ಡ್ರೀಜ್ ರಾಂಚಿ ವಿಶ್ವವಿದ್ಯಾಲಯದ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ವಿಭಾಗದ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು
ರೀತಿಕಾ ಖೇರ ದೆಹಲಿ ಐಐಟಿಯಲ್ಲಿ ಅರ್ಥಶಾಸ್ತ್ರ ಪ್ರಾಧ್ಯಾಪಕರು )
-೦-೦-೦-೦-
