ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿ ನೇತೃತ್ವದ ಕೇಂದ್ರ ಸರ್ಕಾರದ ಅವಧಿಯಲ್ಲಿ ಸಹಕಾರಿ ಬ್ಯಾಂಕೂ ಸೇರಿದಂತೆ ಕೆಲ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗಳ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ,ಅವ್ಯವಹಾರಗಳು ಬೆಳಕಿಗೆ ಬರುತ್ತಿವೆ. ಇತ್ತೀಚೆಗಿನ ಉದಾಹರಣೆ ಎಂದರೆ ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನದ್ದಾಗಿದೆ. ಸಾರ್ವಜನಿಕರ ಠೇವಣಿಗಳನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲು ಆರ್ಬಿಐ ನ ಮದ್ಯಪ್ರವೇಶ ಸಕಾಲಿಕವೂ ಮತ್ತು ಕಾನೂನಿಗನುಗುಣವಾಗಿಯೇ ಇದೆ. ಅದರೆ ಆರ್ಬಿಐ ಮದ್ಯ ಪ್ರವೇಶ ಆದಾಗಲೆಲ್ಲ ಗ್ರಾಹಕರು ಇಟ್ಟಿರುವ ಠೇವಣಿಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಬಹಳ ಕಷ್ಟ ನಷ್ಟ ಅನುಭವಿಸಬೇಕಾಗಿ ಬರುವುದು ನಿಜಕ್ಕೂ ದುರಾದೃಷ್ಟಕರ.
ಖಾಸಗಿ ವಲಯದ Yes Bank ಈಗಾಗಲೇ ಬಂಡವಾಳ ಕೊರತೆಯನ್ನು ಅನುಭವಿಸುತಿದ್ದು ಗುರುವಾರ ರಾತ್ರಿ ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಆರ್ಬಿಐ ) ಠೇವಣಿದಾರರಿಗೆ ಹಣ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ನಿರ್ಬಂಧ ಹೇರಿದ ನಂತರ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟು ಮತ್ತಷ್ಟು ಉಲ್ಪಣಗೊಂಡಿದೆ. ಅರ್ಬಿಐ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯನ್ನೂ 30 ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಅಮಾನತ್ತಿನಲ್ಲಿಟ್ಟಿದ್ದು ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅಫ್ ಇಂಡಿಯಾದ ಮಾಜಿ ಮುಖ್ಯ ಹಣಕಾಸು ಅಧಿಕಾರಿ ಪ್ರಶಾಂತ್ ಕುಮಾರ್ ಅವರನ್ನು ಆಡಳಿತಾಧಿಕಾರಿಯನ್ನಾಗಿ ನೇಮಕ ಮಾಡಿದೆ.
ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿನ ಸದ್ಯದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯನ್ನು ಅವಲೋಕಿಸಿದಾಗ. “ಸಾಲದ ನಷ್ಟವನ್ನು ಪರಿಹರಿಸಲು ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಅಸಮರ್ಥತೆಯಿಂದಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆರ್ಥಿಕ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸ್ಥಿರವಾದ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಒಳಗಾಗಿದೆ. ಇತ್ತೀಚಿನ ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಗಂಭೀರ ಆಡಳಿತ ಸಮಸ್ಯೆಗಳು ಮತ್ತು ವಹಿವಾಟು ಕೊರತೆಯನ್ನೂ ಸಹ ಅನುಭವಿಸಿದೆ, ಇದು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಸ್ಥಿರ ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಿದೆ” ಎಂದು ಅರ್ಬಿಐ ಹೇಳಿಕೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಹಣ ವಾಪಸಾತಿ ನಿರ್ಬಂಧಗಳು ಗುರುವಾರ ಸಂಜೆ 6 ಘಂಟೆಯಿಂದ ಜಾರಿಗೆ ಬಂದಿದ್ದು, ಏಪ್ರಿಲ್ 3, 2020 ರವರೆಗೆ ಜಾರಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತದೆ. ಸರ್ಕಾರದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯ ಪ್ರಕಾರ ಏಪ್ರಿಲ್ 3 ರವರೆಗೆ ಯಾವುದೇ ಉಳಿತಾಯ, ಕರೆಂಟ್ ಅಥವಾ ಇನ್ನಾವುದೇ ಠೇವಣಿ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ತಿಂಗಳಿಗೆ 50,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮೊತ್ತವನ್ನು ಠೇವಣಿದಾರರಿಗೆ ಪಾವತಿಸಬಹುದು. ಅದರೆ ಇದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನ ಠೇವಣಿಯನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶವಿಲ್ಲ. ನೀವು ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಖಾತೆದಾರರಾಗಿದ್ದರೆ, ತಿಂಗಳಿಗೆ 50,000 ರೂ.ಗಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿನದನ್ನು ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ. ಆದರೆ ಕೆಲವೊಂದು ಸಂದರ್ಭಗಳಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಹಣ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಅವಕಾಶ ನೀಡಲಾಗಿದೆ. ವೈದ್ಯಕೀಯ ವೆಚ್ಚ, ಶಿಕ್ಷಣಕ್ಕಾಗಿ ಮತ್ತು ಮದುವೆಯ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅರ್ಬಿಐ ಹಣ ಹಿಂಪಡೆಯಲು ಅರ್ಬಿಐ ಅನುಮತಿ ನೀಡಲಿದೆ.
ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಸ್ತಿ ಮೌಲ್ಯ ಕಳೆದ ಕೆಲವು ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಹದಗೆಟ್ಟಿದೆ. ತನ್ನ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯ ಆಸ್ತಿಗಳನ್ನು (ಎನ್ಪಿಎ) ಒಂದಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಕಡಿಮೆ ತೋರಿಸಿದ್ದುದಕ್ಕಾಗಿ ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅರ್ಬಿಐ ನ ಕೆಂಗಣ್ಣಿಗೆ ಗುರಿಯಾಗಿತ್ತು. 2019 ರ ಹಣಕಾಸು ವರ್ಷದಲ್ಲಿ Yes Bank 3,277 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಕೆಟ್ಟ ಸಾಲ ಮತ್ತು 978 ಕೋಟಿ ರೂಪಾಯಿಗಳ ಅನುತ್ಪಾದಕ ಆಸ್ತಿ (ಎನ್ಪಿಏ)ಹೊಂದಿದೆ. 2019-20ರ ಎರಡನೇ ತ್ರೈಮಾಸಿಕದ ಕೊನೆಯಲ್ಲಿ, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಪ್ರಮುಖ ಬಂಡವಾಳ ಅನುಪಾತವು ಆರ್ಬಿಐ ಆದೇಶಿಸಿದ 8% ಬದಲಾಗಿ ಶೇಕಡಾ 8.7 ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಎನ್ಪಿಏ ಏರಿಕೆ ದಾಖಲಿಸಿದರೆ ಇದು ಮತ್ತಷ್ಟು ಕುಸಿತಕ್ಕೆ ಕಾರಣವಾಗಲಿದೆ. ಇದರ ಒಟ್ಟು ಎನ್ಪಿಎ ಅನುಪಾತವು 2019 ರ ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ನಲ್ಲಿ 7.39% ರಷ್ಟಿತ್ತು. ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿ 31,000 ಕೋಟಿ ರೂ.ಗಳ ಠೇವಣಿಯನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಡಳಿತವು ಘೋಷಿಸಿತು, ಅದರಲ್ಲಿ ಕನಿಷ್ಠ ಕಾಲು ಭಾಗದಷ್ಟು ಕೆಟ್ಟದ್ದಾಗಿರಬಹುದು. ಸಾಕಷ್ಟು ಬಂಡವಾಳವಿಲ್ಲದೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಸಾಮಾನ್ಯ ಇಕ್ವಿಟಿ ಶ್ರೇಣಿ -1 ಅನುಪಾತವು ನಿಯಂತ್ರಕ ಕನಿಷ್ಠ 8% ಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆಯಾಗುತ್ತದೆ. ಸರಳವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ, ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಬೆಳವಣಿಗೆಗೆ ಮತ್ತು ಅದರ ನಿಯಂತ್ರಕ ಅವಶ್ಯಕತೆಗಳನ್ನು ಪೂರೈಸಲು ಬಂಡವಾಳದ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕು ಕಳೆದ ಮೂರು ವರ್ಷಗಳಲ್ಲಿ ತೀವ್ರ ನಿರ್ವಹಣಾ ಸಮಸ್ಯೆಗಳನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ. 2018 ರಲ್ಲಿ, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ರಾಣಾ ಕಪೂರ್ ಅವರ “ಹೆಚ್ಚು ಅನಿಯಮಿತ ಸಾಲ ನಿರ್ವಹಣಾ ಅಭ್ಯಾಸಗಳು, ಆಡಳಿತದಲ್ಲಿನ ಗಂಭೀರ ನ್ಯೂನತೆಗಳು ಮತ್ತು ಕಳಪೆ ಅನುಸರಣೆ ಕಾರಣದಿಂದ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮುಖ್ಯ ಕಾರ್ಯನಿರ್ವಾಹಕ ಮತ್ತು ವ್ಯವಸ್ಥಾಪಕ ನಿರ್ದೇಶಕರಾಗಿ ಸೇವಾವಧಿ ವಿಸ್ತರಣೆಯನ್ನು ನೀಡಲು ಆರ್ಬಿಐ ತೀವ್ರವಾಗಿ ನಿರಾಕರಿಸಿತು. ಇನ್ನೂ ಗಂಭಿರವಾದದ್ದೇನೆಂದರೆ, ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮಂಡಳಿಯು ಅಸಹ್ಯವಾದ ಕಾರ್ಪೊರೇಟ್ ಆಡಳಿತದ ಮಾನದಂಡಗಳನ್ನು ಪ್ರದರ್ಶಿಸುವುದರ ಜೊತೆಗೆ ನಿಷ್ಕ್ರಿಯವಾಗಿದೆ. 2019 ರ ಆರಂಭದಲ್ಲಿ ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ಗೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದ ಡಚ್ಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಮಾಜಿ ಭಾರತದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ರಾವ್ನೀತ್ ಗಿಲ್ ಅವರು ಬ್ಯಾಂಕಿನ್ನು ಸುಸ್ಥಿತಿಗೆ ತರಬಹುದು ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಅಭಿಪ್ರಾಯ ಪಟ್ಟಿದ್ದಾರೆ. ಆದರೆ ಗಿಲ್ ಅವರು ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಭಾರೀ ಪರಿಶ್ರಮ ಪಡಲೇಬೇಕಿದೆ.
ಬ್ಯಾಂಕು ಕಳೆದ ಅರು ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಖಾಸಗೀ ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಮೂಲಕ ಬಂಡವಾಳ ಸಂಗ್ರಹಕ್ಕೆ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ನಡೆಸಿದೆ. ಕಳೆದ ಆಗಸ್ಟ್ 2019 ರಲ್ಲಿ, ಇದು ಅರ್ಹ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ನಿಯೋಜನೆ (ಕ್ಯೂಐಪಿ) ಮೂಲಕ 1,930.46 ಕೋಟಿ ರೂ. ಸಂಗ್ರಹಿಸಿದೆ, ಆದರೆ ಇದು ಒಟ್ಟು ಅಗತ್ಯದ ಅಲ್ಪವನ್ನು ಮಾತ್ರ ಪೂರೈಸಿದೆ. ದುರದೃಷ್ಟವಶಾತ್, ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಗಾಗಿ, ನಿಧಿ ಸಂಗ್ರಹಿಸುವ ಯಾವುದೇ ಯೋಜನೆಗಳು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬಂದಿಲ್ಲ. ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಪಟ್ಟಿ ಮಾಡಿಕೊಂಡಿರುವ ಕೆಲವು ನಿರೀಕ್ಷಿತ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹರು ಅಲ್ಲ ಮತ್ತು ಅವರು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಅರ್ಹತೆ ಹೊಂದಿಲ್ಲ ಎಂದು ವಿಶ್ಲೇಷಕರು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ
ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕು ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಗೆ ವಿವಿಧ ಹೂಡಿಕೆದಾರರೊಂದಿಗೆ ಮಾತುಕತೆ ನಡೆಸಲು ಸೂಚಿಸಿತ್ತು., ಮತ್ತು Yes Bank ಇದರಲ್ಲಿ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ. ಫೆಬ್ರವರಿ 12, 2020 ರಂದು ಮುಂಬೈ ಶೇರು ವಿನಿಮಯ ಕೇಂದ್ರಕ್ಕೆ ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ನೀಡಿರುವ ಮಾಹಿತಿಯ ಪ್ರಕಾರ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ತುಂಬುವ ಅವಕಾಶಗಳನ್ನು ಅನ್ವೇಷಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಕೆಲವು ಖಾಸಗಿ ಇಕ್ವಿಟಿ ಸಂಸ್ಥೆಗಳೊಂದಿಗೆ ತೊಡಗಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಈ ಹೂಡಿಕೆದಾರರು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಹಿರಿಯ ಅಧಿಕಾರಿಗಳೊಂದಿಗೆ ಚರ್ಚೆ ನಡೆಸಿದರು ಆದರೆ ವಿವಿಧ ಕಾರಣಗಳಿಂದಾಗಿ ಅಂತಿಮವಾಗಿ ಹೂಡಿಕೆಯಿಂದ ಹಿಂದೆ ಸರಿದರು ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಗುರುವಾರ ಸಂಜೆ ಹೊರಡಿಸಿದ ಅಧಿಸೂಚನೆಯಲ್ಲಿ ತಿಳಿಸಿದೆ. “ನಿಯಂತ್ರಕ ಪುನರ್ರಚನೆಗಿಂತ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಮತ್ತು ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ನೇತೃತ್ವದ ಪುನರುಜ್ಜೀವನವು ಆದ್ಯತೆಯ ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿರುವುದರಿಂದ, ಅಂತಹ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸುಗಮಗೊಳಿಸಲು ರಿಸರ್ವ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಯತ್ನಗಳನ್ನು ಮಾಡಿತು ಮತ್ತು ವಿಶ್ವಾಸಾರ್ಹ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಬ್ಯಾಂಕಿನ ನಿರ್ವಹಣೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಅವಕಾಶವನ್ನು ನೀಡಿತು, ಅದು ಕಾರ್ಯರೂಪಕ್ಕೆ ಬರಲಿಲ್ಲ.
ಈ ಮಧ್ಯೆ, ಬ್ಯಾಂಕ್ ನಿಯಮಿತವಾಗಿ ದ್ರವ್ಯತೆಯ ಹೊರಹರಿವನ್ನು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ, ”ಎಂದು ಅರ್ಬಿಐ ತಿಳಿಸಿದೆ.
ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ತನ್ನ ಠೇವಣಿದಾರರಿಗೆ ಮರುಪಾವತಿ ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಯೇನೂ ಇಲ್ಲ, ಅವರ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಸಂಪೂರ್ಣವಾಗಿ ರಕ್ಷಿಸಲಾಗುವುದು ಮತ್ತು ಭಯಪಡುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದೆ. ಬ್ಯಾಂಕಿನಲ್ಲಿ ಠೇವಣಿದಾರರ ವಿಶ್ವಾಸವನ್ನು ಪುನಃಸ್ಥಾಪಿಸುವ ಸಲುವಾಗಿ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ಆಡಳಿತ ಮಂಡಳಿಯನ್ನು ಅಮಾನತ್ತಿನಲ್ಲಿಡಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಆರ್ಬಿಐ ತಿಳಿಸಿದೆ. ಮುಂದಿನ ದಾರಿ ಏನು? ಯಾರಾದರೂ ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಅನ್ನು ಖರೀದಿಸುತ್ತಾರೆಯೇ ಅಥವಾ ಹೊರಗಿನ ಬಂಡವಾಳವನ್ನು ಸಂಗ್ರಹಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗುತ್ತದೆಯೇ ಎಂಬುದು ಸದ್ಯದ ಪ್ರಶ್ನೆ. ಸ್ಟೇಟ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಎಸ್ಬಿಐ) ಮತ್ತು ಲೈಫ್ ಇನ್ಶುರೆನ್ಸ್ ಕಾರ್ಪೊರೇಷನ್ ಆಫ್ ಇಂಡಿಯಾ (ಎಲ್ಐಸಿ) ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕಿನ ತತ್ಕಾಲಿಕ ಆರ್ಥಿಕ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟನ್ನು ಶಮನ ಮಾಡಲಿವೆ ಎಂದು ಕೆಲವು ಮಾಧ್ಯಮ ಈ ಹಿಂದೆ ವರದಿ ಮಾಡಿದ್ದು ಇವು ಒಟ್ಟಾಗಿ ಶೇಕಡಾ 49 ರಷ್ಟು ಪಾಲನ್ನು ಹೊಂದಲು ಯೋಜಿಸಿದ್ದವು ಎನ್ನಲಾಗಿದೆ.
ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಬಿಕ್ಕಟ್ಟಿನ ಬಗ್ಗೆ ಮೌನ ಮುರಿದಿರುವ ಕೇಂದ್ರ ಹಣಕಾಸು ಸಚಿವೆ ನಿರ್ಮಲಾ ಸೀತಾರಾಮನ್, ಪ್ರತಿ ಠೇವಣಿದಾರರ ಹಣ ಸುರಕ್ಷಿತವಾಗಿದೆ ಎಂದು ಯೆಸ್ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಗ್ರಾಹಕರಿಗೆ ಭರವಸೆ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. “ನಾನು ಆರ್ಬಿಐ ನೊಂದಿಗೆ ನಿರಂತರ ಸಂಪರ್ಕದಲ್ಲಿದ್ದೇನೆ” ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು.