ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಸದ್ಯ, ಬಿಜೆಪಿಗೆ ತನ್ನ ಮುಂದಿನ ನಾಯಕನ ಆಯ್ಕೆಗೆ ಸಂಕೀರ್ಣವಾದ ಜಾತಿ ಸಮೀಕರಣಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು ಕಠಿಣ ಸವಾಲು ಎದುರಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಬದಲಿಗೆ ಯಾರೇ ಬಂದರೂ 2024ರ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷದ ʼಕಮಾಂಡ್ʼ ಆಗುತ್ತಾರೆ ಎಂಬ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದಲೂ ಈ ಚುನಾವಣೆ ಮಹತ್ವದ್ದಾಗಿದೆ.
ಮೂರು ವರ್ಷಗಳ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಐದನೇ ಬಿಜೆಪಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರಾಗಿರುವ ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರು ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ ಕ್ಯಾಬಿನೆಟ್‌ ನಲ್ಲಿರುವ ಪ್ರಭಾವಿ ಇತರ ಹಿಂದುಳಿದ ವರ್ಗ (ಒಬಿಸಿ) ನಾಯಕರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ. ಅವರು ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ವಿಧಾನ ಪರಿಷತ್ತಿನ ನಾಯಕರೂ ಆಗಿದ್ದಾರೆ.
ಬಿಜೆಪಿಯ ‘ಒಬ್ಬ ಸದಸ್ಯ-ಒಂದು ಹುದ್ದೆ’ ತತ್ವದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಯೋಗಿ ಸರ್ಕಾರವು ಅದರ ಎರಡನೇ ಅವಧಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣವಚನ ಸ್ವೀಕರಿಸಿದ ಕಳೆದ ನಾಲ್ಕು ತಿಂಗಳಿನಿಂದ ಸಚಿವ ಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿದ್ದಾರೆ. ಕಳೆದ ಶನಿವಾರ ಅವರು ಯುಪಿ ಬಿಜೆಪಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರಾಗಿ ತಮ್ಮ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
ಯುಪಿಯ ಹೊಸ ಬಿಜೆಪಿ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರ ಆಯ್ಕೆಯ ವಿಳಂಬಕ್ಕೆ ಎರಡು ಕಾರಣಗಳಿವೆ. ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಶೀಘ್ರದಲ್ಲೇ ನಡೆಯಲಿರುವುದು ಒಂದು ಕಾರಣ, ಪಕ್ಷದ ನೂತನ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ಆಯ್ಕೆಯ ಜೊತೆಗೆ ರಾಜ್ಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪಕ್ಷವು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿರುವುದು ಇನ್ನೊಂದು ಕಾರಣ. (ಕೆಲವೇ ವಾರಗಳಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಅಧ್ಯಕ್ಷ ಜೆಪಿ ನಡ್ಡಾ ಅವರ ಅವಧಿ ಮೂರು ವರ್ಷ ಪೂರ್ಣಗೊಳ್ಳಲಿದೆ)
“ಮುಖ್ಯ ಕಾರಣವೆಂದರೆ ಪಕ್ಷವು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಅಥವಾ ಒಬಿಸಿ ಮುಖದೊಂದಿಗೆ ಹೋಗುವ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಸಹ ನೋಡುತ್ತಿದೆ, ಇದಕ್ಕಾಗಿ ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಯೋಗಿ ಆದಿತ್ಯನಾಥ್ ಸೇರಿದಂತೆ ಯುಪಿಯ ಎಲ್ಲಾ ನಾಯಕರೊಂದಿಗೆ ಸಮಾಲೋಚನೆ ಪೂರ್ಣಗೊಂಡಿಲ್ಲ.ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಲಾಬಿಯು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ನೇಮಿಸುವಂತೆ (ಪಕ್ಷದ ಮೇಲೆ) ಒತ್ತಡ ಹೇರುತ್ತಿದೆ.” ಎಂದು ಕೇಂದ್ರ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕರೊಬ್ಬರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಕೆಲವು ತಿಂಗಳ ಹಿಂದೆ ಉತ್ತರಪ್ರದೇಶದ ನಾಯಕರಿಂದ ಅನೌಪಚಾರಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ ಆದರೆ ಯಾವುದೇ ನಿರ್ಧಾರವನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗಲಿಲ್ಲ ಎಂದು ಪಕ್ಷದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ಹಿರಿಯ ನಾಯಕ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ನಿರ್ಲಕ್ಷಿಸಲಾಗದಿದ್ದರೂ, ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿ ಬ್ರಜೇಶ್ ಪಾಠಕ್ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನಾಗಿರುವುದರಿಂದ ಮತ್ತು ಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯೂ ಮೇಲ್ವರ್ಗದಿಂದ (ಠಾಕೂರ್) ಬಂದಿರುವುದರಿಂದ, ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಬ್ರಾಹ್ಮಣನನ್ನು ನೇಮಿಸುವ ಅಗತ್ಯವಿಲ್ಲ” ಎಂದು ಬಿಜೆಪಿ ಕಾರ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಪಕ್ಷದಲ್ಲಿ ದಲಿತರು ಮತ್ತು ಒಬಿಸಿಗಳಿಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಗಮನ ನೀಡುತ್ತಿದೆ ಎಂಬ ಗುಸುಗುಸು ಇದೆ. ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮುಖದ ಸಾಧ್ಯತೆಯನ್ನು ತಳ್ಳಿಹಾಕುವಂತಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ರಾಜ್ಯ ನಾಯಕರ ಜೊತೆ ನಡೆದ ಮೊದಲ ಸಭೆಯ ಸಂದೇಶ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರನ್ನು ಹೊರತುಪಡಿಸಿ ಬೇರೆಯವರನ್ನು ಹುಡುಕುವುದು.
ಪಕ್ಷವು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮುಖವನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಬೇಕಾದರೆ, ಅದು ಮೊದಲೇ ಘೋಷಿಸುತ್ತಿತ್ತು ಎಂದು ಇನ್ನೊಬ್ಬ ಕೇಂದ್ರ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
“ಪಕ್ಷವು ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮುಖಗಳನ್ನು ಮೀರಿ ನೋಡುತ್ತಿದೆ ಮತ್ತು ಒಬಿಸಿ ಮತ್ತು ದಲಿತರ ನಡುವೆ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಪರಿಗಣಿಸುತ್ತಿದೆ. ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಕುರ್ಮಿ ಆಗಿರುವುದರಿಂದ ಅವರ ಬದಲಿಗೆ ಒಬಿಸಿ ಅಭ್ಯರ್ಥಿಯನ್ನು ನೇಮಿಸುವುದು ಉತ್ತಮ. ಅದೇ ಸಮಯದಲ್ಲಿ, ರಾಜ್ಯ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ದಲಿತರು ನಮ್ಮನ್ನು ಬಹಿರಂಗವಾಗಿ ಬೆಂಬಲಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಈ ಸಮುದಾಯದ ನಾಯಕನನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಸಹ ಒಂದು ಆಯ್ಕೆಯಾಗಿದೆ. ಆದರೆ OBC ಮುಖವು ಜಾತಿ ಸಮೀಕರಣಗಳೊಂದಿಗೆ ಹೊಂದಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಆದರೆ, ಮಾತುಕತೆ ಇನ್ನೂ ಮುಗಿದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ತಮ್ಮ ಅವಧಿಯನ್ನು ಪೂರ್ಣಗೊಳಿಸಿದ ಒಂದು ವಾರದ ನಂತರ, ಬಿಜೆಪಿಯ ಒಳಗಿನವರು ಯುಪಿಗೆ ಮುಂದಿನ ಪಕ್ಷದ ಮುಖ್ಯಸ್ಥರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯು ಸ್ಥಗಿತಗೊಂಡಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುತ್ತಾರೆ, ರಾಜ್ಯ ಮತ್ತು ಕೇಂದ್ರ ಎರಡೂ ಘಟಕಗಳು ಇತ್ತೀಚಿನ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಕಾರ್ಯಕ್ರಮಗಳಲ್ಲಿ ನಿರತವಾಗಿವೆ.
ಬಿಜೆಪಿ ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ದುಷ್ಯಂತ್ ಗೌತಮ್ “ಸರ್ಕಾರ ಮತ್ತು ಪಕ್ಷದ ಸಂಘಟನೆಗಳು ಯೋಗಿ ಜಿ ಮತ್ತು ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿವೆ, ಯಾವುದೇ ಆತುರವಿಲ್ಲ. ಮೊದಲ ಉಪಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷ ನಿರತವಾಗಿತ್ತು. ಈಗ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆ ಆರಂಭವಾಗಲಿದೆ. ಹೊಸ ಅಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನು ನೇಮಿಸಬೇಕು ಎಂಬುದು ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ತಿಳಿದಿದೆ.” ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ನಾಲ್ಕನೇ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ, ಅನಾಮಧೇಯತೆಯ ಸ್ಥಿತಿಯ ಕುರಿತು ಮಾತನಾಡುತ್ತಾ, ಜಾತಿಯ ಹೊರತಾಗಿ, ಪ್ರದೇಶ, ಸಂಘಟನಾ ವಿಷಯಗಳಲ್ಲಿ ಅದರ ಹಿಡಿತ ಮತ್ತು ಅಂತಹ ದೊಡ್ಡ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಪಕ್ಷವನ್ನು ನಡೆಸುವ ಸಾಮರ್ಥ್ಯದಂತಹ ಹಲವಾರು ಅಂಶಗಳನ್ನು ಪಕ್ಷವು ಗಣನೆಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಬೇಕಾಗುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿದರು.
“2017 ಮತ್ತು 2022 ಎರಡೂ ರಾಜ್ಯಗಳ ಚುನಾವಣೆಗಳು ಒಬಿಸಿ ಅಧ್ಯಕ್ಷರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ನಡೆದವು. ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸೋತರೂ ಉಪಮುಖ್ಯಮಂತ್ರಿಯಾಗಿ ಕೇಶವ್ ಪ್ರಸಾದ್ ಮೌರ್ಯ ಮುಂದುವರಿಯುತ್ತಿರುವುದು ಒಬಿಸಿ ಮತಗಳನ್ನು ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳುವ ಅಪಾಯವನ್ನು ಪಕ್ಷ ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳುವುದಿಲ್ಲ ಎಂಬ ಸ್ಪಷ್ಟ ಸಂದೇಶವಾಗಿದೆ. ಅದೇ ರೀತಿ ಮಹೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಪಾಂಡೆ ಅವರಿಗೆ ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟದಲ್ಲಿ ಸ್ಥಾನ ನೀಡಿದ ನಂತರ ಸ್ವತಂತ್ರ ದೇವ್ ಸಿಂಗ್ ಅವರನ್ನು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷರನ್ನಾಗಿ ಮಾಡಲಾಯಿತು. ಅತ್ಯುತ್ತಮ ಸಾಂಸ್ಥಿಕ ಕೌಶಲ್ಯ ಹೊಂದಿರುವ ನಾಯಕರಾಗಿಯೂ ಉತ್ತಮ ಪ್ರದರ್ಶನ ನೀಡಿದ್ದಾರೆ. ಒಬಿಸಿ ಮತದಾರರ ಮೇಲೆ ಪಕ್ಷ ತನ್ನ ಹಿಡಿತ ಕಳೆದುಕೊಳ್ಳಲು ಬಯಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಬಿ.ಎಲ್. ವರ್ಮಾ ಮತ್ತು ಭಾನು ಪ್ರತಾಪ್ ಸಿಂಗ್ ವರ್ಮಾ (ಒಬಿಸಿ), ಕೌಶಂಬಿ ಸಂಸದ ವಿನೋದ್ ಕುಮಾರ್ ಸೋಂಕರ್, ಎಂಎಲ್‌ಸಿ ಲಕ್ಷ್ಮಣ್ ಆಚಾರ್ಯ ಮತ್ತು ಇಟಾವಾ ಸಂಸದ ರಾಮ್ ಶಂಕರ್ ಕಥೇರಿಯಾ (ದಲಿತ) ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜ್ಯಾಧ್ಯಕ್ಷ ಸ್ಥಾನಕ್ಕೆ ಆಕಾಂಕ್ಷಿಗಳಾಗಿದ್ದಾರೆ.
ಇನ್ನು ರಾಜ್ಯದ ಮತ ಹಂಚಿಕೆಗಳಿಗೆ ಬಂದರೆ.
ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶದ ಒಟ್ಟು ಜನಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ OBC ಗಳ ಪಾಲು ಶೇಕಡಾ 40 ರಷ್ಟಿದೆ. ಯಾದವೇತರ OBCಗಳಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 58 ಪ್ರತಿಶತದಷ್ಟು ಜನರು 2017 ರಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಗೆ ಮತ ಹಾಕಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ, ಇದು 2022 ರಲ್ಲಿ ಶೇಕಡಾ 65 ಕ್ಕೆ ಏರುವ ನಿರೀಕ್ಷೆಯಿದೆ.
ಸ್ವಾಮಿ ಪ್ರಸಾದ್ ಮೌರ್ಯ, ದಾರಾ ಸಿಂಗ್ ಚೌಹಾಣ್ ಮತ್ತು ಧರಮ್ ಸಿಂಗ್ ಸೈನಿಯಂತಹ ಪ್ರಭಾವಿ ಒಬಿಸಿ ನಾಯಕರು ಯುಪಿ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುಂಚಿತವಾಗಿ ಸಮಾಜವಾದಿ ಪಕ್ಷಕ್ಕೆ ನಿಷ್ಠೆಯನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಿದ ಹೊರತಾಗಿಯೂ ಇದು ಸಂಭವಿಸಿತ್ತು.
2004 ಮತ್ತು 2009ರಲ್ಲಿ ಕೇಸರಿ ನಾಥ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಮತ್ತು ರಮಾಪತಿ ರಾಮ್ ತ್ರಿಪಾಠಿ ಅವರ ನೇತೃತ್ವದಲ್ಲಿ ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆ ಚುನಾವಣೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪರ್ಧಿಸಿದ್ದಕ್ಕೆ ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಮುಖವನ್ನು ಪ್ರತಿಪಾದಿಸುವವರು ಗಮನ ಸೆಳೆಯುತ್ತಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಮೇಲೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದ ಎರಡನೇ ಬಿಜೆಪಿ ನಾಯಕ ಹೇಳಿದರು. ಈ ಪೈಕಿ ರಮಾಪತಿ ರಾಮ್ ಪ್ರಸ್ತುತ ಡಿಯೋರಿಯಾವನ್ನು ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಪ್ರತಿನಿಧಿಸುತ್ತಿದ್ದಾರೆ.
ಬ್ರಾಹ್ಮಣ ಸಮುದಾಯದ ಇತರ ಪ್ರಮುಖ ನಾಯಕರು ಮಾಜಿ ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜ್ಯ ಮುಖ್ಯಸ್ಥ ಲಕ್ಷ್ಮೀಕಾಂತ್ ಬಾಜಪೇಯ್ ಅವರು ಈಗ ರಾಜ್ಯಸಭಾ ಸಂಸದರಾಗಿದ್ದಾರೆ. 2014 ರಲ್ಲಿ ಮಹೇಂದ್ರ ನಾಥ್ ಪಾಂಡೆ ಅವರು ಕೇಂದ್ರ ಸಚಿವ ಸಂಪುಟಕ್ಕೆ ಸೇರ್ಪಡೆಯಾದಾಗ, ರಾಜ್ಯದ ಜನಸಂಖ್ಯೆಯ ಶೇಕಡಾ 10 ರಷ್ಟಿರುವ ಈ ಸಮುದಾಯವು ಬಿಜೆಪಿಯಲ್ಲಿ ನಂಬಿಕೆ ಇಡಬಹುದು ಎಂದು ಬ್ರಾಹ್ಮಣರಿಗೆ ಆಳವಾದ ಸಂದೇಶವೆಂದು ಪರಿಗಣಿಸಲಾಗಿತ್ತು.
ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಬ್ರಾಹ್ಮಣರು ಅತೃಪ್ತರಾಗಿದ್ದಾರೆ ಎಂಬ ಊಹಾಪೋಹಗಳ ನಡುವೆಯೇ ಡಿಸೆಂಬರ್‌ನಲ್ಲಿ ಬಿಜೆಪಿಯು ವಿಧಾನಸಭಾ ಚುನಾವಣೆಗೆ ಮುನ್ನ ಸಮುದಾಯವನ್ನು ಓಲೈಸಲು ನಾಲ್ಕು ಸದಸ್ಯರ ಸಮಿತಿಯನ್ನು ರಚಿಸಿತು.
ಅದಾಗ್ಯೂ,ಉತ್ತರ ಪ್ರದೇಶ ಘಟಕಕ್ಕೆ ನಾಯಕನನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವುದು ಕೇಂದ್ರ ನಾಯಕತ್ವದ ಅಧಿಕಾರ ಎಂದು ಬಿಜೆಪಿ ರಾಜ್ಯ ಪ್ರಧಾನ ಕಾರ್ಯದರ್ಶಿ ಸುಬ್ರತಾ ಪಾಠಕ್ ThePrint ಗೆ ತಿಳಿಸಿದ್ದಾರೆ.
