ಜೈಸಲ್ಮೇರ್‌ ;ಪುರಾಣಗಳು ಮತ್ತು ದಂತಕಥೆಗಳು ಇರುವ ಭಾರತದಂತಹ ದೇಶದಲ್ಲಿ, ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯ ಅಸ್ತಿತ್ವವು ಯಾವಾಗಲೂ ಪ್ರಶ್ನಾರ್ಥಕ ಚಿಹ್ನೆಯಾಗಿದೆ. ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯು ಭಾರತದ ಪ್ರಾಚೀನ ಗ್ರಂಥಗಳಲ್ಲಿ ಉಲ್ಲೇಖಿತವಾಗಿರುವ ಪವಿತ್ರ ನದಿ ಆಗಿದ್ದು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ ಇದರ ಉಲ್ಲೇಖ ಇದೆ ಮತ್ತು ಇದು ಈಗ ಪ್ರಪಂಚದಾದ್ಯಂತದ ಇತಿಹಾಸಕಾರರು ಮತ್ತು ಭೂವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಹಿತಾಸಕ್ತಿಗಳನ್ನು ಆಕರ್ಷಿಸುತ್ತಿದೆ.
ಆದರೆ ಈಗ ಕೇವಲ ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳಿಂದ ಪಠ್ಯಗಳಲ್ಲಿ ಇರುವ ನದಿಯ ಬಗ್ಗೆ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಏಕೆ ಉಲ್ಲೇಖಿಸಲಾಗಿದೆ ಗೊತ್ತೆ? ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಸಲ್ಮೇರ್‌ನ ತಾರಗಢ ಗ್ರಾಮದಲ್ಲಿ ಶನಿವಾರ ಕೊಳವೆಬಾವಿಯನ್ನು ಕೊರೆಯುವಾಗ ನೀರು ಮತ್ತು ಅನಿಲ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡು ಆತಂಕವನ್ನು ಉಂಟುಮಾಡಿತು. ಕೆಲವು ಕಾರ್ಮಿಕರು ಮೋಹನ್‌ಗಢ್‌ನ ಚಾಕ್ 850 ಅಡಿಗಳಷ್ಟು ಬೋರ್‌ ಕೊರೆಯುತ್ತಿದ್ದಾಗ ಶಕ್ತಿಯುತವಾದ ನೀರಿನ ಹರಿವು ತ್ವರಿತವಾಗಿ ಹೊಲಗಳಿಗೆ ನೀರು ನುಗ್ಗಿ ಅಲ್ಲಿಯೇ ಕೆರೆಯೊಂದನ್ನು ಇದು ಈಗ ಹೊಳೆಯಾಗಿ ಹರಿಯುತ್ತಿದ್ದು ಈ ದೃಶ್ಯ ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆಗಿದೆ.
ಸರಸ್ವತಿ ಹೆಚ್ಚು ಪೌರಾಣಿಕ ಹೆಸರಾಗಿದ್ದ ಕಾರಣ ಈ ನದಿಯು ಋಗ್ವೇದದಲ್ಲಿ 80 ಕ್ಕೂ ಹೆಚ್ಚು ಬಾರಿ ಅದರ ಉಲ್ಲೇಖವನ್ನು ಕಂಡುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ. ಹವಾಮಾನ ಮತ್ತು ಟೆಕ್ಟೋನಿಕ್ ಬದಲಾವಣೆಗಳಿಂದಾಗಿ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯು 5000 ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದೆ ಬತ್ತಿಹೋಯಿತು ಎಂದು ನಂಬಲಾಗಿದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ರಾಜಸ್ಥಾನದ ಜೈಸಲ್ಮೇರ್‌ನಲ್ಲಿ ರೈತರೊಬ್ಬರು ಕೊಳವೆ ಬಾವಿಯನ್ನು ಅಗೆಯುವಾಗ ನೀರು ಹೊರಹೊಮ್ಮಿದ್ದು ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯ ಹೊರಹೊಮ್ಮುವಿಕೆಯ ವರದಿಗಳು ಈ ದಿನಗಳಲ್ಲಿ ಇದ್ದಕ್ಕಿದ್ದಂತೆ ಹೊರಹೊಮ್ಮುತ್ತಿವೆ. ಅಂದಿನಿಂದ ಈ ಘಟನೆಯು ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ ಮತ್ತು ರಾಜಸ್ಥಾನದಲ್ಲಿ ಕಳೆದುಹೋದ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿ ಮತ್ತೆ ಕಾಣಿಸಿಕೊಂಡಿದೆಯೇ ಎಂಬ ಪ್ರಶ್ನೆಗಳನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ.
ಅಂತರ್ಜಲ ವಿಜ್ಞಾನಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ಆರ್ಟಿಸಿಯನ್ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳಿಂದ ಉಂಟಾದ ವಿದ್ಯಮಾನದಿಂದಾಗಿ ನೀರಿನ ಚಿಮ್ಮುವಿಕೆ ಸಂಭವಿಸಿದೆ. ಅಂತರ್ಜಲವು ಮರುಪೂರಣಗೊಳ್ಳುವ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಕೆಳಕ್ಕೆ ಹರಿಯುವ ಪ್ರದೇಶದಿಂದ ಚಲಿಸಿದಾಗ ಈ ಸ್ಥಿತಿಯು ಸಂಭವಿಸುತ್ತದೆ,
ಈ ಘಟನೆಯು ಪುರಾತನ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಗೆ ಸಂಪರ್ಕ ಹೊಂದಿದ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಸಂಭವಿಸಿದ ಕಾರಣ ಚರ್ಚೆಯನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿದೆ. ಅಂತರ್ಜಲ ವಿಜ್ಞಾನಿ ಡಾ. ನಾರಾಯಣ್ ದಾಸ್ ಇದು “ಹಿಮಪಾತದ ಸ್ಥಿತಿ” ಎಂದು ವಿವರಿಸಿದರು, ಇದು ಹಲವಾರು ದಿನಗಳವರೆಗೆ ಇರಬಹುದಾದ ಅಪರೂಪದ ಘಟನೆಯಾಗಿದೆ. ಆರ್ಟಿಸಿಯನ್ ಸ್ಥಿತಿಯಿಂದಾಗಿ ಈ ಘಟನೆ ಸಂಭವಿಸಿದೆ ಎಂದು ಅವರು ಹೇಳಿದರು, ಮರಳುಗಲ್ಲು ಮತ್ತು ಜೇಡಿಮಣ್ಣಿನ ದಪ್ಪ ಪದರಗಳ ಅಡಿಯಲ್ಲಿ ನೀರು ಕೊರೆಯುವ ಯಂತ್ರವು ರಕ್ಷಣಾತ್ಮಕ ಪದರವನ್ನು ಭೇದಿಸಿದ ನಂತರ ಸ್ಫೋಟಗೊಂಡಿದೆ.
ಆದರೆ ಇನ್ನೂ ಪ್ರಶ್ನೆ ಹಾಗೆಯೇ ಉಳಿದಿದೆ, ಇದು ಐದು ಸಾವಿರ ವರ್ಷಗಳ ಹಿಂದಿನ ಸರಸ್ವತಿ ನದಿಯ ನೀರೇ ಅಥವಾ ಬೇರೆಯೇ ? ಉತ್ತರ ಕೆಲ ದಿನಗಳಲ್ಲೇ ಸಿಗಲಿದೆ.
