ಭಾರತ ದೇಶಕ್ಕೆ ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಸಿಕ್ಕಾಗ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ವರ್ಗಾವಣೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುವ ‘ಸೆಂಗೋಲ್'(ರಾಜದಂಡ) ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲಾಯಿತು. ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರೂ ಅವರಿಗೆ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿತು.

1947ರಲ್ಲಿ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ಹಸ್ತಾಂತರದ ಸಂಕೇತವಾದ ಸೆಂಗೋಲ್ ಅನ್ನು ಇಂದು ಪ್ರಧಾನಿ ನರೇಂದ್ರ ಮೋದಿಯವರು ನೂತನ ಸಂಸತ್ತಿನ ಕಟ್ಟಡದಲ್ಲಿ ಲೋಕಸಭೆಯಲ್ಲಿ ಸ್ಪೀಕರ್ ಕುರ್ಚಿಯ ಪಕ್ಕದಲ್ಲಿ ಸೂಕ್ತ ಧಾರ್ಮಿಕ ವಿಧಿವಿಧಾನಗಳನ್ನು ನೆರವೇರಿಸಿ ಸ್ಥಾಪಿಸಿದ್ದಾರೆ. ಈ ಸೆಂಗೋಲ್ (ರಾಜದಂಡ)ವು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಿಂದ ಅದರ ಮೂಲದಿಂದ ವರ್ಣರಂಜಿತ ಗತಕಾಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಅಲಹಾಬಾದ್ ನ ವಸ್ತುಸಂಗ್ರಹಾಲಯದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ಇಟ್ಟಿದ್ದರಿಂದ ಅದರ ಪ್ರಾಮುಖ್ಯತೆ ಕಳೆದುಹೋಗಿತ್ತು. ಇದೀಗ ನೂತನ ಸಂಸತ್ತು ಭವನ ಉದ್ಘಾಟನೆ ಸಂದರ್ಭದಲ್ಲಿ ಅದರ ಪುನರುಜ್ಜೀವನ ಕಂಡಿದೆ. ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನಿಯಾಗಿ ‘ಚಿನ್ನದ ವಾಕಿಂಗ್ ಸ್ಟಿಕ್’ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಸೆಂಗೋಲ್ ರಾಜದಂಡವನ್ನು 75 ವರ್ಷಗಳ ನಂತರ ಸಾರ್ವಜನಿಕ ಪ್ರಜ್ಞೆಗೆ ಮರಳಿ ತರುವವರೆಗೆ ಐತಿಹಾಸಿಕ ಸೆಂಗೋಲ್ ಕಥೆಯು ಒಂದು ಪೂರ್ಣ ಆವೃತ್ತಿಯನ್ನು ಕಾಣುತ್ತದೆ.

ಸೆಂಗೋಲ್ ಮತ್ತು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯ :
ಜಗತ್ತನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸುವ ಸೆಂಗೋಲ್ನ ಮಂಡಲವು ಶಿವನ ಪವಿತ್ರ ಗೂಳಿಯಾದ ನಂದಿಯ ಕೆತ್ತನೆಯಿಂದ ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಚಿನ್ನದ ರಾಜದಂಡದ ಮೂಲವು ಚೋಳ ಸಾಮ್ರಾಜ್ಯದಲ್ಲಿ ಅದರ ಮೂಲವನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಒಬ್ಬ ರಾಜನಿಂದ ಮತ್ತೊಬ್ಬ ರಾಜನಿಗೆ ಅಧಿಕಾರದ ವರ್ಗಾವಣೆಯು ನ್ಯಾಯದ ಸಂಕೇತವಾದ ನಂದಿಯ ಕೆತ್ತನೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಚಿನ್ನದ ಕೋಲು ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವ ಮೂಲಕ ಗುರುತಿಸಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ. ಸರ್ಕಾರವು ಬಿಡುಗಡೆ ಮಾಡಿದ ದಾಖಲೆಯ ಪ್ರಕಾರ, ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರದ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವಾಗ, ಅಧಿಕಾರ ಹಸ್ತಾಂತರವನ್ನು ಗುರುತಿಸಲು ಯಾವ ಸಂಕೇತವನ್ನು ಅಳವಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಬೇಕು ಎಂಬ ಸಂದಿಗ್ಧತೆ ಇತ್ತು. ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ತಮಿಳುನಾಡಿನ ಹಿರಿಯ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯ ಹೋರಾಟಗಾರ ಸಿ ರಾಜಗೋಪಾಲಾಚಾರಿ ಅವರ ಸಹಾಯವನ್ನು ಆಗ ಕೇಳುತ್ತಾರೆ. ಆಗ ಅವರು ಅಧಿಕಾರದ ಸ್ಥಿತ್ಯಂತರವನ್ನು ಸಂಕೇತಿಸಲು ಸೆಂಗೋಲ್ ಬಳಕೆಯನ್ನು ಸೂಚಿಸುತ್ತಾರೆ.


1947ರಂದು ಬ್ರಿಟಿಷ್ ಗುಲಾಮಗಿರಿ ಆಳ್ವಿಕೆಯಿಂದ ಮುಕ್ತಿ ಪಡೆದು ಭಾರತಕ್ಕೆ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯವನ್ನು ಅಧಿಕೃತವಾಗಿ ಘೋಷಿಸಿದ ಸ್ವಾತಂತ್ರ್ಯದ ಮುನ್ನಾದಿನದಂದು, ಸ್ವತಂತ್ರ ಭಾರತದ ಮೊದಲ ಪ್ರಧಾನ ಮಂತ್ರಿ ಜವಾಹರಲಾಲ್ ನೆಹರು ಅವರು ಬ್ರಿಟಿಷರಿಂದ ಭಾರತೀಯರಿಗೆ ಅಧಿಕಾರವನ್ನು ಹಸ್ತಾಂತರಿಸುವುದನ್ನು ಸೂಚಿಸಲು 5 ಅಡಿ ಉದ್ದದ ಸೆಂಗೋಲ್ ನ್ನು ಪಡೆದರು. ಸೆಂಗೋಲ್ ಆಡಳಿತಗಾರನು ಕಾನೂನಿನ ಅಡಿಯಲ್ಲಿರುತ್ತಾನೆ ಎಂಬುದರ ಸಂಕೇತವಾಗಿದೆ.