ಸೋಷಿಯಲ್ ಮೀಡಿಯಾ ಪೋಷ್ಟ್ಗಳ ಸ್ಕ್ರೀನ್ಶಾಟ್ಗಳು ಹಳೆಯ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ರೈಲು ಅಪಹರಣ ಎಂದು ತಪ್ಪಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. (ಮೂಲ: X/Logically Facts ನಿಂದ ಮಾರ್ಪಡಿಸಲಾಗಿದೆ)
ಹೇಳಿಕೆ ಏನು?
ಮಾರ್ಚ್ 11 2025 ರಂದು, ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನದ (Baluchistan) ಕ್ವೆಟ್ಟಾದಿಂದ ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುನ್ಖ್ವಾ ಪ್ರಾಂತ್ಯದ ಪೇಶಾವರಕ್ಕೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸುತ್ತಿದ್ದ ರೈಲನ್ನು ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಆರ್ಮಿ (BLA) ಗೆ ಸೇರಿದ ಪ್ರತ್ಯೇಕತಾವಾದಿಗಳು ಅಪಹರಿಸಿದರು. ರಾಯಿಟರ್ಸ್ ವರದಿಯ ಪ್ರಕಾರ, ಸುಮಾರು 50 ದಂಗೆಕೋರರು ರೈಲ್ವೆ ಹಳಿಯನ್ನು (Railway Track) ಸ್ಫೋಟಿಸಿ ಜಾಫರ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ (Jaffer Express) ಮೇಲೆ ರಾಕೆಟ್ಗಳನ್ನು ಹಾರಿಸಿದರು, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಅದು ದೂರದ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ನಿಲ್ಲಬೇಕಾಯಿತು ಮತ್ತು ಹಲವಾರು ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಒತ್ತೆಯಾಳಾಗಿ ಇರಿಸಲಾಯಿತು. 400 ಪ್ರಯಾಣಿಕರಲ್ಲಿ 155 ಜನರನ್ನು ರಕ್ಷಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂದು ಸರ್ಕಾರ ಹೇಳಿದೆ, ಮತ್ತು ನಡೆಯುತ್ತಿರುವ ರಕ್ಷಣಾ ಕಾರ್ಯಾಚರಣೆಯಲ್ಲಿ 27 ಉಗ್ರರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ವರದಿಗಳು ಸೂಚಿಸುತ್ತವೆ.
ಇದಾದ ಸ್ವಲ್ಪ ಸಮಯದ ನಂತರ, ಘಟನೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವುದಾಗಿ ಹೇಳಿಕೊಳ್ಳುವ ದೃಶ್ಯಗಳು ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮದಲ್ಲಿ ವೈರಲ್ ಆದವು. ವ್ಯಾಪಕವಾಗಿ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾದ ಒಂದು ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿ ಪರ್ವತ ಪ್ರದೇಶದ ಮೂಲಕ ಹಾದುಹೋಗುವಾಗ ಅದರ ಬೋಗಿಗಳಿಂದ ಹೊಗೆ ಬರುತ್ತಿರುವ ರೈಲಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ. ಸಾಮಾಜಿಕ ಮಾಧ್ಯಮ ಬಳಕೆದಾರರು ಇದು ಜಾಫರ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ ಅಪಹರಣವನ್ನು ಚಿತ್ರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದ್ದಾರೆ. “ಪಾಕಿಸ್ತಾನ: ಬಲೂಚ್ ಲಿಬರೇಶನ್ ಆರ್ಮಿ (Baluch Libaration Army Train) ರೈಲನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿ 120 ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಒತ್ತೆಯಾಳಾಗಿ ಇರಿಸಿಕೊಂಡಿದೆ” ಎಂದು ತಪ್ಪು ಮಾಹಿತಿ ಹರಡುವುದಕ್ಕೆ ಹೆಸರುವಾಸಿಯಾದ ಶ್ರೀ ಸಿನ್ಹಾ (Sri Sinha) ಅವರ ಪೋಷ್ಟ್ ಓದಲಾಗಿದೆ. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ಕಾಣಬಹುದು.
ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ಜನರ ದೀರ್ಘ ಸಾಲನ್ನು ತೋರಿಸುವ ಮತ್ತೊಂದು ವೀಡಿಯೋವನ್ನೂ ಸಹ BLA ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಂಡಿರುವುದನ್ನು ತೋರಿಸಲಾಗಿದೆ ಎಂಬ ಹೇಳಿಕೆಗಳೊಂದಿಗೆ ಹಂಚಿಕೊಳ್ಳಲಾಗಿದೆ. ಎಕ್ಸ್ನಲ್ಲಿನ ಒಂದು ಪೋಷ್ಟ್ ನ ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಹೀಗಿದೆ, “ಬ್ರೇಕಿಂಗ್ ನ್ಯೂಸ್: ಇವರು BLA ಅವರೊಂದಿಗೆ ತೆಗೆದುಕೊಂಡ ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳು,”. ಇದೇ ರೀತಿಯ ಪೋಷ್ಟ್ ಗಳ ಆರ್ಕೈವ್ ಮಾಡಿದ ಆವೃತ್ತಿಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
ಆದರೆ, ಈ ದೃಶ್ಯಗಳು ಹಳೆಯವು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ 11 2025ರಂದು ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ (Pakistan) ನಡೆದ ರೈಲು ಅಪಹರಣದ ಹಿಂದಿನವು ಎಂದು ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದೇವೆ.
ನಾವು ಕಂಡುಕೊಂಡಿದ್ದು ಏನು?
ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡ ರೈಲಿನ ವೀಡಿಯೋ
ಜ್ವಾಲೆ ಮತ್ತು ಹೊಗೆಯನ್ನು ತೋರಿಸುವ ವೀಡಿಯೋದ ಕೀಫ್ರೇಮ್ಗಳ ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಸರ್ಚ್ ಏಪ್ರಿಲ್ 15 2022 ರ ಎಕ್ಸ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು, ಅದೇ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ವೀಡಿಯೋ ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸೈನಿಕರನ್ನು ಹೊತ್ತೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ ರೈಲಿನ ಮೇಲೆ ಬಿಎಲ್ಎ ದಾಳಿಯನ್ನು ತೋರಿಸಿದೆ ಎಂದು ಶೀರ್ಷಿಕೆ ಹೇಳಿಕೊಂಡಿದೆ.
ಸೆಪ್ಟೆಂಬರ್ 12 2022 ರಂದು, ನ್ಯೂಸ್ ೯ ಪ್ಲಸ್ (News 9Plus) ಅದೇ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪೋಷ್ಟ್ ಮಾಡಿದೆ ಮತ್ತು ಅದರ ಶೀರ್ಷಿಕೆ: “# ಪಾಕಿಸ್ತಾನವು ತನ್ನ ಅತಿದೊಡ್ಡ ಪ್ರಾಂತ್ಯವಾದ # ಬಲೂಚಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಕಬ್ಬಿಣದ ಮುಷ್ಟಿಯಿಂದ ಆಳುತ್ತಿದೆ. ಅದರ ಉನ್ಮಾದ ನೀತಿಗಳು ಈ ಪ್ರದೇಶದಲ್ಲಿ ಹಿಂಸಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿರೋಧವನ್ನು ಹುಟ್ಟುಹಾಕಿವೆ.” 0:05 ನಿಮಿಷಕ್ಕೆ, ಬೆಂಕಿ ಹೊತ್ತಿಕೊಂಡ ರೈಲು ಕಾಣಬಹುದಾಗಿದೆ. ಈ ಸುದ್ದಿಯನ್ನು ವರದಿ ಮಾಡಿದ ಭಾರತೀಯ ಪತ್ರಕರ್ತ ಆದಿತ್ಯ ರಾಜ್ ಕೌಲ್, ಮಾರ್ಚ್ 11 2025 ರಂದು ಸ್ಪಷ್ಟೀಕರಣವನ್ನು ಪೋಷ್ಟ್ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ, ವೀಡಿಯೋ ಹಳೆಯದು ಮತ್ತು 2022 ರ ಹಿಂದಿನದು ಎಂದು ಹೇಳಿದ್ದಾರೆ.
ಏಪ್ರಿಲ್ 2022 ರ ಎಕ್ಸ್ ಪೋಷ್ಟ್ನಲ್ಲಿನ ಕಾಮೆಂಟ್ಗಳನ್ನು ಮತ್ತಷ್ಟು ಪರಿಶೀಲಿಸಿದಾಗ, ವೀಡಿಯೋ ಜನವರಿ 2022 ರದ್ದಾಗಿರಬಹುದು ಎಂದು ಬಳಕೆದಾರರು ಸೂಚಿಸಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ತಿಳಿದುಬಂದಿದೆ. ಈ ಸುಳಿವುಗಳನ್ನು ಅನುಸರಿಸಿ, ನಾವು ಕೀವರ್ಡ್ ಸರ್ಚ್ ಅನ್ನು ನಡೆಸಿದಾಗ ಜನವರಿ 18 2022 ರ ಸುದ್ದಿ ವರದಿ ಕಂಡುಬಂದಿದೆ, ಅದರಲ್ಲಿ BLA ಉಗ್ರಗಾಮಿಗಳು ಪಾಕಿಸ್ತಾನಿ ಸೇನಾ ಸಿಬ್ಬಂದಿಯನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ ರೈಲಿನ ಮೇಲೆ ಬಾಂಬ್ ದಾಳಿ ಮಾಡಿದ್ದಾರೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಈ ದಾಳಿಯಲ್ಲಿ ಹಲವಾರು ಜನರು ಸಾವನ್ನಪ್ಪಿದರು ಮತ್ತು ಗಾಯಗೊಂಡರು, ನಾಲ್ಕು ಬೋಗಿಗಳು ಹಳಿತಪ್ಪಿದವು. ಅದೇ ದಿನಾಂಕದಂದು ಪ್ರಕಟವಾದ ಪಾಕಿಸ್ತಾನ್ ಟುಡೇಯ ಮತ್ತೊಂದು ವರದಿಯು ಕ್ವೆಟ್ಟಾದಿಂದ ಪ್ರಯಾಣಿಕರನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯುತ್ತಿದ್ದ ರಾವಲ್ಪಿಂಡಿಗೆ ಹೋಗುವ ಜಾಫರ್ ಎಕ್ಸ್ಪ್ರೆಸ್ ಮೇಲಿನ ದಾಳಿಯನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸಿದೆ.
ವೀಡಿಯೋದಲ್ಲಿನ ನಿಖರವಾದ ಘಟನೆಯನ್ನು ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗದಿದ್ದರೂ, ಅದರ ಆರಂಭಿಕ ದೃಢೀಕೃತ ನೋಟವು ಕನಿಷ್ಠ ಏಪ್ರಿಲ್ 15 2022ರ ಹಿಂದಿನದು. ಇದು ಮಾರ್ಚ್ 11 2025 ರಂದು ನಡೆದ ರೈಲು ಅಪಹರಣಕ್ಕೂ ಇದಕ್ಕೆ ಯಾವುದೇ ಸಂಬಂಧವಿಲ್ಲ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸುತ್ತದೆ.
ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ಜನರು ನಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ವೀಡಿಯೋ
ಎರಡನೇ ವೀಡಿಯೋದ ರಿವರ್ಸ್ ಇಮೇಜ್ ಸರ್ಚ್, ಡಿಸೆಂಬರ್ 11, 2024 ರಂದು KDR ನ್ಯೂಸ್ನ ಎಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ ಪೋಷ್ಟ್ಗೆ ನಮ್ಮನ್ನು ಕರೆದೊಯ್ಯಿತು. ಪಾಷ್ಟೋ ಭಾಷೆಯಲ್ಲಿ ಬರೆಯಲಾದ ಶೀರ್ಷಿಕೆಯು ಹೀಗೆ ಹೇಳಿದೆ: “ವರದಿಗಳ ಪ್ರಕಾರ, ನೂರಾರು #TTP ಖೈಬರ್ ಪಖ್ತುಂಖ್ವಾದ ಲಕ್ಕಿ ಮಾರ್ವಾತ್, ಟ್ಯಾಂಗ್ ಮತ್ತು ಕಲಾಚಿ ಪ್ರದೇಶಗಳನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸಿದೆ…
ಇದೇ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಮತ್ತು ಫೇಸ್ಬುಕ್ನಲ್ಲಿ ಪೋಷ್ಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದ್ದು, ಪಾಕಿಸ್ತಾನದ ಪರಚಿನಾರ್ನಲ್ಲಿ ನಡೆದ ಘಟನೆಯನ್ನು ಇದು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ ಎಂದು ಹೇಳಲಾಗಿದೆ. ಇನ್ಸ್ಟಾಗ್ರಾಮ್ ಬಳಕೆದಾರರು ಬರೆದಿದ್ದಾರೆ: “ಪರಚಿನಾರ್. ಸಾವಿರಾರು ಸಂಖ್ಯೆಯಲ್ಲಿ ತಫಿರಿ ಭಯೋತ್ಪಾದನೆ ಮತ್ತು ದೇಶದ ಶತ್ರು ತಾಲಿಬಾನ್ ಮತ್ತೊಮ್ಮೆ ಪರಚಿನಾರ್ಗೆ ತೆರಳಿದ್ದಾರೆ.” ಫೇಸ್ಬುಕ್ ಪೋಷ್ಟ್ ಓದಿದೆ “#parachinar#kurrum.”
ಪೋಷ್ಟ್ನಲ್ಲಿ “ಟಿಟಿಪಿ” ಎಂಬ ಉಲ್ಲೇಖವು 2002 ರಲ್ಲಿ ರೂಪುಗೊಂಡ ಹಿಂದೆ ಭಿನ್ನಾಭಿಪ್ರಾಯದ ಉಗ್ರಗಾಮಿ ಗುಂಪುಗಳ ಒಕ್ಕೂಟವಾದ ತೆಹ್ರಿಕ್-ಇ ತಾಲಿಬಾನ್ ಪಾಕಿಸ್ತಾನವನ್ನು ಉಲ್ಲೇಖಿಸುವ ಸಾಧ್ಯತೆಯಿದೆ.
ಲಾಜಿಕಲಿ ಫ್ಯಾಕ್ಟ್ಸ್ಗೆ ದೃಶ್ಯಗಳ ನಿಖರವಾದ ಸಂದರ್ಭವನ್ನು ಸ್ವತಂತ್ರವಾಗಿ ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಸಾಧ್ಯವಾಗಲಿಲ್ಲ. ಆದರೆ, ರೈಲು ಅಪಹರಣಕ್ಕೂ ಮೊದಲು ವೀಡಿಯೋ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದ್ದ ಕಾರಣ, ಇದು ಮಾರ್ಚ್ 11, 2025 ರ ಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ.
ತೀರ್ಪು
ಪಾಕಿಸ್ತಾನದಲ್ಲಿ ಬಿಎಲ್ಎ ರೈಲನ್ನು ಅಪಹರಿಸಿದೆ ಮತ್ತು ಒತ್ತೆಯಾಳುಗಳನ್ನು ತೆಗೆದುಕೊಳ್ಳಲಾಗುತ್ತಿದೆ ಎಂದು ಹೇಳುವ ವೈರಲ್ ವೀಡಿಯೋಗಳು ಹಳೆಯವು ಮತ್ತು ಮಾರ್ಚ್ 11 2025 ರ ಘಟನೆಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿಲ್ಲ. ರೈಲಿಗೆ ಬೆಂಕಿ ಹಚ್ಚುವ ವೀಡಿಯೋ ಕನಿಷ್ಠ ಏಪ್ರಿಲ್ 2022 ರ ಹಿಂದಿನದು, ಆದರೆ ಜನರು ಬೆಟ್ಟದ ಮೇಲೆ ನಡೆದುಕೊಂಡು ಹೋಗುತ್ತಿರುವ ದೃಶ್ಯಗಳನ್ನು ಡಿಸೆಂಬರ್ 2024 ರಲ್ಲಿ ಆನ್ಲೈನ್ನಲ್ಲಿ ಪೋಷ್ಟ್ ಮಾಡಲಾಗಿದೆ.
ಈ Fact Check ಅನ್ನು Logically Facts ರವರು ಪ್ರಕಟಿಸಿದ್ದಾರೆ ಮತ್ತು ಶಕ್ತಿ ಕಲೆಕ್ಟೀವ್ ನ ಭಾಗವಾಗಿ Logically Facts ರವರಿಂದ ಮರುಪ್ರಕಟಿಸಲಾಗಿದೆ.
