ವಿಶ್ವದ ಮೊದಲ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿ ಪೋಲಿಯೊ ಲಸಿಕೆ ರಚಿಸಲು ಸಹಾಯ ಮಾಡಿದ ಅಮೇರಿಕನ್ ವೈರಾಲಜಿಸ್ಟ್ ಜೊನಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಸಾಲ್ಕ್ ಅವರ ಜನ್ಮ ದಿನದ ನೆನಪಿಗಾಗಿ ಪ್ರತಿ ವರ್ಷ ಅಕ್ಟೋಬರ್ 24 ರಂದು ವಿಶ್ವ ಪೋಲಿಯೊ ದಿನವನ್ನು ಆಚರಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
1914 ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ನಗರದಲ್ಲಿ ಜನಿಸಿದ ಜೊನಸ್ ಎಡ್ವರ್ಡ್ ಸಾಲ್ಕ್ ಮೂಲತಃ ರಷ್ಯಾದ-ಯಹೂದಿ ವಲಸಿಗ ಕುಟುಂಬದವರು. ಸಾಲ್ಕ್ ಕಾಲೇಜಿಗೆ ಸೇರಿದ ಅವರ ಕುಟುಂಬದ ಮೊದಲ ಸದಸ್ಯ. 1939 ರಲ್ಲಿ ನ್ಯೂಯಾರ್ಕ್ ಯೂನಿವರ್ಸಿಟಿ ಸ್ಕೂಲ್ ಆಫ್ ಮೆಡಿಸಿನ್ನಿಂದ ವೈದ್ಯಕೀಯ ಪದವಿ ಗಳಿಸಿ ಮೌಂಟ್ ಸಿನಾಯ್ ಆಸ್ಪತ್ರೆಯಲ್ಲಿ ವಿಜ್ಞಾನಿ ವೈದ್ಯರಾದರು.
ಪ್ರತಿಧ್ವನಿಯನ್ನು ಬೆಂಬಲಿಸಲು ಇಲ್ಲಿ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ
ಜಗತ್ತನ್ನು ಕಾಡುತ್ತಿದ್ದ ಪೋಲಿಯೋದ ವಿರುದ್ಧ ಲಸಿಕೆಗಾಗಿ ಅವಿರತ ಶ್ರಮ ವಹಿಸಿದ ಸಾಲ್ಕ್ ತಾನು ಕಂಡುಹಿಡಿದ ಲಸಿಕೆ, “ಕೊಲ್ಲಲ್ಪಟ್ಟ” ಪೋಲಿಯೊ ವೈರಸ್ನಿಂದ ಕೂಡಿದ್ದು, ರೋಗಿಗೆ ಸೋಂಕು ತಗಲುವ ಅಪಾಯವಿಲ್ಲದೆ ರೋಗನಿರೋಧಕ ಶಕ್ತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ ಎಂದು ನಂಬಿದ್ದರು. ಅದರಂತೆ ತನ್ನ ಹೆಂಡತಿ ಮತ್ತು ಮಕ್ಕಳು ಸೇರಿದಂತೆ ಪೋಲಿಯೊ ಹೊಂದಿಲ್ಲದ ಸ್ವಯಂಸೇವಕರಿಗೆ ಸಾಲ್ಕ್ ಲಸಿಕೆ ನೀಡಿದರು. ಎಲ್ಲರ ದೇಹದಲ್ಲಿಯೂ ಪೋಲಿಯೊ ವಿರೋಧಿ ಪ್ರತಿಕಾಯಗಳನ್ನು ಅಭಿವೃದ್ಧಿಪಡಿಸಿತು ಮತ್ತು ಲಸಿಕೆಗೆ ಯಾವುದೇ ನಕಾರಾತ್ಮಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸಲಿಲ್ಲ.
1954 ರಲ್ಲಿ, ಆರರಿಂದ ಒಂಬತ್ತು ವರ್ಷ ವಯಸ್ಸಿನ ಹತ್ತು ಲಕ್ಷ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಪರೀಕ್ಷೆ ಪ್ರಾರಂಭವಾಯಿತು, ಲಸಿಕೆ ಸುರಕ್ಷಿತ ಮತ್ತು ಪರಿಣಾಮಕಾರಿಯಾಗಿದೆ ಏಪ್ರಿಲ್ 12, 1955 ರಂದು, ಫಲಿತಾಂಶಗಳನ್ನು ಘೋಷಿಸಲಾಯಿತು. ಲಸಿಕೆ ಲಭ್ಯವಾಗುವ ಮೊದಲು ಅಮೇರಿಕಾದಲ್ಲಿ ಪೋಲಿಯೊ ಪ್ರಕರಣಗಳ ಎರಡು ವರ್ಷಕ್ಕೆ ಸರಾಸರಿ ಸಂಖ್ಯೆ 45,000 ಕ್ಕಿಂತ ಹೆಚ್ಚಿತ್ತು. 1962 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಆ ಸಂಖ್ಯೆ 910 ಕ್ಕೆ ಇಳಿಯಿತು.
ಸಾಲ್ಕ್ ತಮ್ಮ ಕೊನೆಯ ವರ್ಷಗಳನ್ನು ಏಡ್ಸ್ ವಿರುದ್ಧ ಲಸಿಕೆಗಾಗಿ ಪ್ರಯೋಗ ನಡೆಸುವುದರಲ್ಲಿ ಕಳೆದರು. ಅವರು ಜೂನ್ 23, 1995 ರಂದು ತಮ್ಮ 80 ನೇ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲಿ ಕ್ಯಾಲಿಫೋರ್ನಿಯಾದ ಲಾ ಜೊಲ್ಲಾದಲ್ಲಿ ನಿಧನರಾದರು.
ಗ್ಲೋಬಲ್ ಪೋಲಿಯೋ ಇರಾಡಿಕೇಷನ್ ಇನಿಷಿಯೇಟಿವ್ ಸ್ಥಾಪನೆ ಹಾಗೂ ಸಾಧನೆ
1988 ರಲ್ಲಿ ವಿಶ್ವ ಆರೋಗ್ಯ ಸಂಸ್ಥೆ(WHO), ಅಂತರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ರೋಟರಿ ಕ್ಲಬ್ ಮೊದಲಾದ ಸಂಸ್ಥೆಗಳು ಜಾಗತಿಕವಾಗಿ ಪೊಲಿಯೋ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗೆ ದೃಢ ನಿಶ್ಚಯ ಮಾಡಿ, ಗ್ಲೋಬಲ್ ಪೋಲಿಯೋ ಇರಾಡಿಕೇಷನ್ ಇನಿಷಿಯೇಟಿವ್ (Global Polio Eradication Initiative-GPEI) ಸ್ಥಾಪನೆ ಮಾಡಿತು.
GPEI ಸ್ಥಾಪನೆಗೊಂಡ ವರ್ಷದಿಂದ ಜಗತ್ತಿನ ನಾನಾ ದೇಶಗಳಲ್ಲಿ ಪೋಲಿಯೋ ನಿರ್ಮೂಲನೆಗೆ ಸಾಕಷ್ಟು ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿದೆ. 2014 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ ಭಾರತವು ಸಂಪೂರ್ಣ ಪೋಲಿಯೋ ಮುಕ್ತ ದೇಶವಾಗಿ ಸಾಧನೆ ಮಾಡಿದೆ. ಆಗಸ್ಟ್ 2020 ರ ಹೊತ್ತಿಗೆ, ಅಫ್ಘಾನಿಸ್ತಾನ ಮತ್ತು ಪಾಕಿಸ್ತಾನ ಮಾತ್ರ ಪೋಲಿಯೊ ವೈರಸ್ ಹರಡುವ ಏಕೈಕ ಎರಡು ರಾಷ್ಟ್ರಗಳಾಗಿ ಉಳಿದಿದೆ. ಹೆಚ್ಚು ಕಡಿಮೆ ಸಂಪೂರ್ಣ ಮಾನವಕುಲವು ಈ ರೋಗದ ವಿರುದ್ಧ ಯಶಸ್ವಿಯಾಗಿ ಜಯಿಸಿದೆ.
ಪೋಲಿಯೋ ಒಂದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗ
ಪೋಲಿಯೋ ಒಂದು ಸಾಂಕ್ರಾಮಿಕ ರೋಗವೆಂದು WHO ವ್ಯಾಖ್ಯಾನಿಸುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕು ಹೆಚ್ಚಾಗಿ 5 ವರ್ಷಕ್ಕಿಂತ ಕಡಿಮೆ ವಯಸ್ಸಿನ ಮಕ್ಕಳ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ಲಸಿಕೆ ಹಾಕಿಸದ ವಯಸ್ಕರ ಮೇಲೆಯೂ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರಿದ ನಿದರ್ಶನಗಳಿವೆ.
ಪೋಲಿಯೊ ವೈರಸ್ ಬಾಯಿ ಅಥವಾ ಉಸಿರಾಟದ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯ ಮೂಲಕ ದೇಹವನ್ನು ಪ್ರವೇಶಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಗಂಟಲು ಮತ್ತು ಕರುಳಿನಲ್ಲಿ ಗುಣಿಸುತ್ತದೆ. ಈ ಪ್ರದೇಶಗಳಿಂದ, ವೈರಸ್ ದೇಹದ ಇತರ ಅಂಗಗಳಿಗೆ ಪ್ರಯಾಣಿಸಿ ಕೇಂದ್ರ ನರಮಂಡಲದ ಮೇಲೆ ಪರಿಣಾಮ ಬೀರುತ್ತದೆ, ಇದರಿಂದಾಗಿ ಪಾರ್ಶ್ವವಾಯು ಮತ್ತು ತೀವ್ರತರವಾದ ಪ್ರಕರಣಗಳಲ್ಲಿ ಸಾವು ಸೇರಿದಂತೆ ಹಲವಾರು ಲಕ್ಷಣಗಳು ಕಂಡುಬರುತ್ತವೆ.
ಪೋಲಿಯೊ ಸೋಂಕಿಗೆ ಒಳಗಾದ ಸುಮಾರು 72% ಜನರು ಯಾವುದೇ ರೋಗಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಅನುಭವಿಸುವುದಿಲ್ಲ ಎಂದು ಕ್ಲೀವ್ಲ್ಯಾಂಡ್ ಕ್ಲಿನಿಕ್ ಅಧ್ಯಯನ ಹೇಳುತ್ತದೆ. ಸೋಂಕಿತರಲ್ಲಿ ಸುಮಾರು 25% ಜ್ವರ, ನೋಯುತ್ತಿರುವ ಗಂಟಲು, ವಾಕರಿಕೆ, ತಲೆನೋವು, ಆಯಾಸ ಮತ್ತು ದೇಹದ ನೋವು ಮುಂತಾದ ಜ್ವರ ತರಹದ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ. ಉಳಿದ ಕೆಲವು ಸಂಖ್ಯೆಯ ರೋಗಿಗಳು ಈ ಕೆಳಗಿನವುಗಳಂತೆ ಪೋಲಿಯೊ ರೋಗದ ತೀವ್ರ ಲಕ್ಷಣಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರಬಹುದು.
ಪೋಲಿಯೊಗೆ ಚಿಕಿತ್ಸೆ ಇಲ್ಲದಿರುವುದರಿಂದ ಸೋಂಕು ಎಂದಿಗೂ ಬರದಂತೆ ತಡೆಯಲು ಪೋಲಿಯೊ ಲಸಿಕೆಯನ್ನು ಮಕ್ಕಳಿಗೆ ಸಣ್ಣ ವಯಸ್ಸಿನಲ್ಲೇ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ.